Çocuklarda Matematik Problemleri Çözme Sorunları

Matematik öğrenme bozukluğu, çocukların matematik becerilerinin gelişmesini olumsuz yönde etkileyen bir problemdir. Bu yazımızda, matematik öğrenme ve matematik sorunları çözme bozukluğuna ilişkin detaylar sunuyoruz.

Matematik öğrenme bozukluğu (diskalkuli) olan çocuklar, özel eğitim desteğine ihtiyacı bulunan çocuk grupları içerisinde yer almaktadır. Bu nedenle bu tür çocukların devam ettikleri okullarda, onlar için bir dizi destekleyici önlem alınması ve onlara özel bir dikkat gösterilmesi önemlidir. Ancak okulda alınacak önlemlere ek olarak sizin de çocuğunuzda böyle bir sorun olup olmadığını anlamak için evde bazı temel bilgilere sahip olmanız gerekir. Bu nedenle bu yazımızda,  bir çocukta matematik öğrenme ve problem çözme sorunu olup olmadığını anlamak için faydalı olabilecek bilgiler sunuyoruz.

Diskalkuli adı verilen bu özel öğrenme bozukluğu aslında çok sayıda çocukta görülmekte ve matematik becerileri anlamında öğrenme zorluklarının bulunduğuna işaret etmektedir. Bu tür bir matematik becerisine sahip olmanın çocuğun iyi bir akademik performans gösterebilmesi için şart olduğunun altını çizmek gerekir.

Matematik Yeterliliği Edinimi

Matematik yeterliliği aşamalı olarak kazanılabilecek bir özelliktir. Bu nedenle, okulda geçen yıllar süresince yavaş yavaş aşağıda belirtilen matematiksel nitelikler kazanılır:

• Sayılar
• Seriler
• Hesaplama
• Problem çözme
• Mantıksal alıştırmaları anlama

Bunlara ek olarak, matematik öğrenim kavramı içinde çeşitli bilişsel süreçlerin de bulunduğunu ifade etmek gerekir. Bu bağlamda, matematik yeterliliğini elde edebilmek için gelişmesi gereken düşünsel edinimler ise şu şekilde sıralanabilir:

• Nümerik (sayısal) bilgi
• Sayma ve rakam bilgisi
• Mantık problemleri
• Sayısal sistemler bilgisi
• Aritmetik problemler
• Matematik problemi çözme

Bu bağlamda, rakam ve sayma bilgisinin gelişmesi için yazarlar German ve Gallistel tarafından, öğrenilmesi gereken şu beş temel prensibin bulunduğu öne sürülmektedir.

1. Öncelikle öğrenilmesi gereken, sayı sayma sözcükleri ile nesneler arasında kurulması gereken birebir ilişkilerdir.
2. İkinci olarak, rakamları düzenli bir biçimde saymayı öğrenmektir.
3. Üçüncü prensip, nicelik (kardinalite) kavramıdır. Bunun anlamı, sayı sayarken en sonda gelen rakamın sayılan setin toplamına eşit olması durumudur.
4. Dördüncü olarak, ayırma ya da çıkarma kavramıdır. Bu kavramın öğrenilmesi, istenen sayıyı saymaya yardımcı olur.
5. Beşinci ve son prensip ise düzensiz sayı dizileridir. Bunun anlamı, sonuç ya da ulaşılacak olan rakam aynı kalmak koşuluyla herhangi bir düzende sayı sayma becerisidir.

Çocuğumuzun Matematik Becerileri Konusunda Sorunu Olup Olmadığını Nasıl Anlarız?

Matematik becerilerinin kazanılmasında güçlük çekilmesi sorunu, rakamların ve sayısal soruların çözümünde zorluklar yaşanmasına neden olan özel bir öğrenme bozukluğudur. Bu bozukluk, düşük seviyede düşünsel ya da zihinsel kapasiteden kaynaklanmamaktadır. Benzer şekilde öğretim eksikliği ya da kalitesiz öğretim teknikleriyle de ilgili değildir. Eğer bir çocuk rakamsal hesaplamalarda sık sık hatalar yapıyorsa, o çocuğun matematiksel öğrenme yetileri konusunda sorun yaşadığı öngörülebilir.

Bu tür bir soruna sahip çocuklarda genel olarak şu belirtilerin gözlemlenebildiğini söyleyebiliriz:

• Basit hesaplamaları yaparken dahi sık sık parmakla saymak.
• Rakamların ne ifade ettiğini anlamada zorluklar yaşamak.
• Nicel verileri anlayıp yorumlamada çeşitli sorunlar yaşamak.
• Rakamları okur ve yazarken zorluk çekmek.
• Çarpım tablosunu ezberleme konusunda sorun yaşamak.

Bu noktada, yukarıda sıraladığımız uyarı işaretlerini takip ederken iki konuyu da akıldan çıkarmamak gerektiğinin altını çizmeliyiz:

• Kronolojik yaş (çocuğun bulunduğu yaş grubu)
• Gelişim seviyesi

Matematik öğrenme yetisi ile ilgili sorun bulunduğuna dair bir kanıya vardığınızda, çocuğun öğrenim gördüğü okulla iletişime geçmek çok önemlidir. Çünkü bu kanının, öğretmenlerinin gözlemleri ile uyuşup uyuşmadığının ortaya çıkarılması ve çocukla ilgili durumun daha iyi anlaşılabilmesi için rehberlik bölümü tarafından yoğun bir değerlendirme programı uygulanması doğru bir yöntem olacaktır.

Matematiksel öğrenme yetisinde bozukluğu anlamak için profesyoneller tarafından kullanılan psikometrik testlerden biri, TEDI-MATH adı verilen ve temel matematik yetilerin değerlendirildiği testtir.

Matematiksel Öğrenme Zorluğu Konusunda Çocuğunuza Yardım Edin

Matematiksel öğrenme bozukluğu yaşayan çocuklara ev içinde yardım edebilirsiniz. Ancak bunu yaparken mutlaka eğlenceli, çocuğu sıkmayan, onu stres ve baskı altında bırakmayan seçenekleri tercih etmelisiniz. Bu bağlamda, çocukların matematiksel yeterliliğini desteklemek için uygulayabileceğiniz yöntemlere ilişkin birkaç öneri şunlar olabilir:

• Sayıları içeren çeşitli hobiler geliştirin.
• Matematik hesaplamalarını görsel ve modelleme yoluyla öğretin.
• Bazı aritmetik çözümler içeren çeşitli oyunlar oynayın.
• Pratik hesaplama alıştırmaları yapın. Bu tür hesaplamaların günlük hayatta faydalı olacağını unutmayın.

Bunlara ek olarak, çocukları bu tür öğrenme problemi yaşayan ailelerin, yaşadıkları soruna yönelik olarak okulda da gerekli önlemlerin yeterince alındığından emin olmaları gerekmektedir. Bu bağlamda, yaygın uygulamalar incelendiğinde bu tür öğrencilerin terapi öğretmenleri tarafından bireysel eğitimlere tabi tutuldukları görülmektedir.

Yukarıda sıraladığımız yöntemler ve kurallar takip edildiği takdirde, matematiksel öğrenme zorluğu yaşayan çocuklar, özel materyaller yardımıyla matematik becerilerini geliştirebilirler. Bu çocuklara, matematik yeterliliğinin kazandırılmasında özel öğretim odaklı destekler sunulması ise özellikle önemlidir.