Çocukların Çok Fazla Televizyon İzlemesi Doğru Mudur?

Çocuğunuz çok fazla televizyon izliyorsa ve bir anne olarak bu konudaki duruşunuzu sorguluyorsanız bu yazımız size yardımcı olabilir. Size bu aktivite hakkındaki her şeyi anlatacağız: iyi ve kötü yanlarını, ayrıca çocuklarınızın televizyon izleme alışkanlığını nasıl düzene sokacağınızı da.

Ebeveynler çocuklarının saatlerce televizyona yapışık olmasından devamlı şikayet eder. Ancak bu endişelenmenizi gerektiren bir durum mudur? Çocukların çok fazla televizyon izlemesi doğru mudur?

Bir çocuğun gelişimi motor becerilerini kullanmak, objeler ve insanlarla etkileşime geçmekle olur. Fakat bir çocuk, en sevdiği televizyon programını ya da diziyi izlerken pasif bi tavır sergiler. Ekranda gördüğü görsellerle çok meşguldür.

Televizyon psikomotor gelişimi geciktirir, dikkat süresini kısaltır ve anksiyeteyi artırır. Ya da tam tersi, doğru zamanda ve uygun durumlar için eğitim ve eğlence amaçlı da kullanılabilir.

Televizyon izlemek özellikle küçük çocukların en sevdiği hobilerden biridir. Maalesef televizyon izleyerek geçirdikleri zaman, diğer kültürel ya da eğlenceli aktiviteler veya sporla meşgul oldukları zamandan çok daha fazladır.

Televizyon karşısında geçirmek için önerilen süre nedir?

Pediyatri uzmanları, çocukların ekran karşısında geçirebilecekleri süreyle ilgili şunları öneriyor:

• 0-18 aylık bebekler: Televizyon izlemeleri önerilmez.
• 18 ila 24 aylık olan çocuklar: Günde birkaç dakika izlemek ile başlayabilir.

• Okul öncesi yaşlar: Eğitici programların bile günde bir saatten fazla izlenmemesi, çocuğun izlediği sürede ise gördüğü şeyi anlamasına yardımcı olabilecek bir ebeveyn ya da yetişkinin yanında ona eşlik etmesi önerilir.
• 5-12 yaş arası çocuklar ve 13-18 yaş arası ergenlik çağındaki çocuklar: Bu evrede ebeveynler televizyon, sosyal medya ve bilgisayar oyunları dahil olmak üzere genel ekran süresine kısıtlamalar koymalıdır.

Çocukların çok fazla televizyon izlemesi doğru mudur?

Çocukların gelişmesi ve büyümesi için devamlı olarak çevresiyle etkileşime girmesi gerekir. Oyun oynamak, resim çizmek ya da konuşmak gibi aktiviteler etrafındaki dünyayı keşfetmelerini sağlayacaktır. Çocuklar motor, duygusal ve entelektüel gelişiminde gereken becerileri kazanması için bütün bu deneyimleri yaşamalıdır.

Televizyon çocukları bu aktiviteleri yapmaktan alıkoyar ve bu da çocukların çok fazla televizyon izlemesi doğru mudur sorusunun cevabını vermek için yeterlidir.

Çocuğun fiziksel ve zihinsel gelişimi için gereken bu aktivitelerin eksikliği, öğrenme ve akademik performansı da etkiler. Televizyon izleyerek çok fazla vakit geçirmek yaratıcılığı ve hayal gücünü de kısıtlar.

Hatta araştırmalar; izlenilen şeylerin eğitim açısından değeri ya da içeriği fark etmeksizin, okuldan sonra çok fazla televizyon izlemenin birçok hastalıkta bağımsız bir risk faktörü olduğunu gösteriyor.

Çocukların çok fazla televizyon izlemesi neden zararlıdır?

Hiç kuşkusuz çok fazla televizyon izlemenin negatif yanları çoktur. Sebepleri ise şunlardır:

• Günde 4 saatten daha fazla televizyon izleyen çocuklar fazla kilolu olmaya daha yatkın olur.
• Eğer çocuklar televizyonda şiddet içerikli şeyler görürlerse agresif davranışlar sergileme eğilimleri artar.
• Televizyon karakterleri çoğunlukla sigara, içki tüketimi gibi riskli davranışlar gösterir ve programlarda sıkça cinsiyet rolleri ve ırksal stereotipler tasvir edilir. 

Aklınızda bulundurmanız gereken tavsiyeler

Ebeveynler, izlenen programları denetleyerek ve çocuğun ekran karşısında geçirdiği süreyi sınırlayarak televizyonun zararlı etkilerini azaltabilir. Bahsedeceğimiz öneriler çocuğunuzun iyi alışkanlıklar edinmesine yardımcı olacaktır:

• Çocuklarınızın izlemesine uygun içerikleri planlayın – televizyonu rastgele bir şekilde açmayın.
• 2 yaşından büyük çocukların ekran süresini 1-2 saatle sınırlayın.
• Çocuğunuzla beraber siz de izleyin ve izlediğiniz şey hakkında tartışın.
• Televizyondaki programın çocuğunuzun yaş grubuna uygun olmadığını düşünüyorsanız (gün içinde gösterilen programların çoğu uygun değildir) televizyonu kapatın.
• Siz de çok fazla televizyon karşısında vakit geçirmeyerek çocuğunuza iyi örnek olun. Özellikle kitap okumak gibi farklı aktivitelerde bulunun.
• İçeride televizyon izlemek yerine dış mekanlarda yapabileceği aktivitelere teşvik edin.
• Televizyonu iyi bir davranışı ödüllendirmek için kullanılan bir şey olmakla sınırlandırın.
• Çocuğunuzun televizyon karşısında yemek yemesine izin vermeyin.

Sonuç olarak, çocukların çok fazla televizyon izlemesi doğru değildir çünkü televizyon dikkatlerini dağıtarak kişisel gelişimini olumlu yönde etkileyecek aktiviteleri yapmaktan onları alıkoyar. Yine de televizyon izledikleri zaman, maruz kaldıkları şeyi akıl ve mantık kullanarak nasıl analiz edebileceklerini gösterin.