Çocuklar İçin Kadın Bilim İnsanları Hakkında Hikayeler
Tarihteki büyük bilim insanlarını düşündüğünüzde aklınıza Einstein veya Newton gibi isimler gelebilir. Peki ya hiç tarihteki kadın bilim insanlarını düşündünüz mü?
Erkek bilim insanları ve yaptıkları çalışmalar her zaman övülürken, kadın bilim insanları toplum tarafından hep ikinci plana atılmışlardır. Bu durumun elbette ki kadınların cadılıkla suçlanmaları ile bir alakası yoktur.
2015 yılında, Birleşmiş Milletler 11 Şubat tarihini Uluslararası Bilimde Kadın ve Kız Çocukları Günü olarak ilan etmiştir. Bunun amacı, kendini bilime adamış kadınları ve kız çocuklarını anmak ve çalışmalarını onurlandırmaktır.
Bugünkü yazıda, tarihteki önemli kadın bilim insanlarından bahsedeceğiz. Fakat, burada belirtme fırsatımız olmasa da tarihte sayısız önemli kadın bilim insanı olduğunu tekrar hatırlatmak isteriz.
Tarihteki en büyük kadın bilim insanlarından üçünün hikayesi
Bu yazıda, çocuklarınızla okuyabileceğiniz kadın bilim insanları hakkındaki 3 hikayeyi sizlerle paylaşacağız. Bu kadınlar, geçmişe, şimdiye ve geleceğe ışık tutan çok önemli kişilerdir.
Kadın bilim insanları: İskenderiyeli Hypatia
Hypatia, tarihteki ilk matematikçi olarak bilinir. Milattan sonra 370 yılında Mısır’ın İskenderiye şehrinde dünyaya gelmiştir. Felsefe, fizik, matematik ve astronomi alanlarında uzman olan Hypatia, kendisini sapkınlık ile suçlayan bir grup Hristiyan tarafından idam edilmiştir.
46 yaşındayken vahşice öldürülen Hypatia’nın bilim ve edebiyat alanındaki araştırmaları ve bilgisi çok önemli ve değerliydi.
Hypatia: Matematikteki doğru
Jordi Bayarri tarafından yazılan bu hikaye, 10 – 12 yaş arası çocukların okuması için uygun olan bilimsel bir çizgi roman koleksiyonunun parçasıdır. Hikayede Hypatia, İskenderiye’nin antik kütüphanesi hakkında bilinmeyenleri öğretirken, Roma İmparatoru I. Konstantin zamanında bir öğretmen ve aynı zamanda bir bilim insanı olmaktan bahsetmektedir.
Marie Curie
Marie Curie, fizik ve kimya alanında büyük başarılara imza atmıştır. 1867 yılında doğan ve hem fizik hem de kimya alanında iki Nobel Ödülü sahibi ilk kadın olan Marie Curie’nin tam adı Marie Salomea Sklodowka-Curie’dir. Aynı zamada, bu iki ödülü alan ilk kişidir.
Radyasyon alanında yaptığı çalışmalar ilk başta kocasının bir başarısı olarak görülmekteydi fakat sonrasında bu yanlış anlaşılmanın düzeltilmesi için başvuruda bulundu. Curie, çalışmalarına tüm bilim insanlarının ulaşabilmesi için hiçbir zaman patentini almamıştır.
Marie Curie: Radyumun aktivitesi
Jordi Bayarri’nin Hypatia ile ilgili hikayesini taşıyan koleksiyonda Marie Curie’yi anlatan bu hikaye de bulunmaktadır. Bayarri, koleksiyona ait dördüncü kitabında radyum ve polonyum gibi elementleri keşfeden bu kadının hayatını bizlerle paylaşır.
Bilime karşı hissettiği tutku ve birlikte çalışmaya olan adanmışlığı Marie Curie’yi kadın bilim insanları arasındaki en iyi örneklerden biri yapmaktadır.
Jane Goodall
Valerie Jane Morris-Goodall, 1934 yılında Londra’da doğdu. Antropoloji ve primatoloji alanında şempanzelerle yaptığı çalışmalarla tanınmaktadır. Şempanzeler üzerinde yaptığı davranış, toplum ve araç gereç kullanımı ile ilgili bilimsel araştırmaları onun bilim dünyasında meşhur bir bilim insanı olmasını sağlamıştır. 2013 yılında, Bilimsel ve Teknik Araştırma alanında Asturias Prensliği Ödülü’ne layık görülmüştür.
“Eğer bir şeyi gerçekten istiyorsanız, onu elde etmek için çok çalışacaksınız, belki de erkek meslektaşlarınızdan çok daha fazla.”
– Jane Goodall-
Jane Goodall: İlham verici bir hikaye
Bu hikaye, kız çocuklarına hayallerinin peşinden koşmaları için ilham verecek bir hikayedir. Kampın güvenlik görevlisi olan Albert, her gece Jane’in gerçek hikayesini anlatır. Jane, büyüleyici hayatının yanı sıra çocuklara hedeflerine ulaşmaları için asla pes etmemeleri gerektiğini öğretir.
Son olarak, kadın bilim insanları hakkında bazı kitaplar
Bu yazıyı, tarihteki bazı kadın bilim insanlarına değinmeden bitiremeyiz. Örneğin, Barbara McClintock sitogenetik üzerinde yaptığı çalışmalar ile bilinmektedir ve zıplayan genler teorisi ile Nobel Ödülü’nü kazanmıştır. Ek olarak, ingiliz bir astrofizikçi olan Jocelyn Bell, bir yıldızdan gelen ilk radyo sinyalini keşfetmiştir.
Kadın bilim insanlarının hayatlarını konu alan birkaç kitap bulunmaktadır. İşte bunlardan bazıları:
- Bilimde Kadınlar: Dünyayı Değiştiren 50 Öncü. Rachel Ignotofsky tarafından yazılan bu kitap 8 yaş ve üzeri çocuklar için tavsiye edilir.
- Kızlar Her Şeyi Düşünür: Kadınlar Tarafından Keşfedilen Buluşların Hikayeleri. Catherine Thimmesh tarafından yazılan bu kitap, kadınlar tarafından icat edilen bilimsel buluşların hikayelerini konu almaktadır.
- Bilimi ve Dünyayı Değiştiren 10 Kadın (Öncüler, Çığır Açanlar ve Devrimciler). Catherine Whitlock tarafından yazılan bu kitapta, 19. ve 20. yüzyıldan bilimin gelişimine büyük katkıda bulunan 10 kadının hikayesi anlatılmaktadır.
Kadın bilim insanları ile ilgili bu hikayelerin kız çocuklarına hayallerinin peşinden koşma konusunda ilham vermesini dileriz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Biografías.es. Marie curie biografía (última consulta abril de 2018), Recuperado de: www.biografias.es
- Hernández Fernández, R. A. (1999). Telómeros y telomerasas. Revista Cubana de Investigaciones Biomédicas, 18(2), 121-129. http://scielo.sld.cu/pdf/ibi/v18n2/ibi09299.pdf
- Instituto Jane Godall. Biografía de Jane Godall (última consulta abril de 2018). Recuperado de: www.janegoodall.es
- Mallén Rivera, C. (2012). Rachel Carson, 50 años de romper el silencio. Revista mexicana de ciencias forestales, 3(14), 02-10. http://www.scielo.org.mx/pdf/remcf/v3n14/v3n14a1.pdf
- McIntosh, P., Friedman, M. J., & Berenbaum, M. (2007). Una mujer apacible cuyo libro habló en voz alta. Departamento de Estado de Estados Unidos Oficina de Programas de Información Internacional http://usinfo. state. gov/esp. http://www.fcn.unp.edu.ar/sitio/tysa/images/recursos/primavera%20silenciosa.pdf
- Ventura, D. (Dic 2018). Hipatia: el misterio de la brutal muerte de la primera matemática de la historia [artículo en periódico digital]. Recuperado de: www.bbc.com