Antibiyotikler Tüm Virüslere Karşı Etkili Midir?

Antibiyotikler tüm virüslere ve bakterilere karşı etkili midir? Antibiyotiğe dirençli hastalıkların yükselişinden dolayı, başka alternatifler aramalı mıyız?

Yılda birkaç kez, birçok ebeveyn boğaz enfeksiyonu nedeniyle çocuklarını doktora götürür. Genellikle, iyileşme sürecini hızlandırmak için bir antibiyotik reçetesi yazılmasını bekliyorlar fakat yalnızca bazı reçetesiz ilaçlar alabiliyorlar. Böylece şu soru ortaya çıkıyor: Antibiyotikler tüm virüslere karşı etkili midir?

Antibiyotik nedir?

Antibiyotikler ilk olarak 40’lı yıllarda bakteriyel enfeksiyonlarla mücadele etmek için reçete edildi. Genellikle, antibiyotikler bakterileri öldürür veya üremelerini önler. Bu şekilde bağışıklık sistemimiz hastalıklarla savaşabilir. Bu nedenle, bağışıklık sistemimizin tek başına yeterli olmadığı durumlar için bir yedekleme aracıdır antibiyotikler.

Antibiyotikler, 1928’de Alexander Fleming’in Penicillium notatum adlı bir mantarın neden olduğu etkileri görmesinden sonra tesadüfen keşfedilmiştir. Dağınık bir laboratuvarı vardı ve bazı bakteri kültürlerini atmak üzereyken, orada bir mantarın büyüdüğünü ve tüm bakterileri öldürdüğünü gördü.

Virüsler ve bakteriler arasındaki fark

Antibiyotiklerin ne yaptığını ve virüslere karşı ne kadar etkili olduklarını anlamak için neye saldırdıklarını bilmeniz gerekir. Antiobiyotikler virüslere veya bakterilere saldırır mı?

Bakteriler prokaryotik mikroorganizmalardır. Genellikle şekillerine göre sınıflandırılırlar: kok, basil, tomurcuklanan ve apendajlı bakteri ve diğerleri. Lactobacillus gibi bazıları insanlara faydalıdır, Mycobacterium tuberculosis gibi bazıları ise faydalı değildir.

Öte yandan, virüsler bulaşıcı bir ajandır ve hayatta kalmak için bir konakçıya ihtiyaç duyarlar. Bu yüzden onlara karşı bağışıklıkları vardır. Her ikisi de bulaşıcıdır ancak ikisi çok farklı türde mikroorganizmalardır. Yapıları nedeniyle virüslere karşı değil bakterilere karşı etkilidirler.

Antibiyotikler Tüm Virüslere Karşı Etkili Midir? Cevap hayır.

Bebek enfeksiyonlarının çoğu viraldir ve antibiyotiklerle tedavi edilmez. Çoğu durumda, virüsler grip, kızamık, bronşit, su çiçeği ve çoğu anjin ve gastroenterit gibi bakterilerden daha iyi huylu hastalıklara yol açabilir.

Öte yandan, bakteriler kızamıkçık, zatürree veya otit gibi daha tehlikeli bulaşıcı hastalıklara neden olabilir. Bununla birlikte, hem viral hem de bakteriyel kökenli olabilen küçük bir hastalık grubu vardır: anjinler, konjonktivit ve menenjit.

Enfeksiyonun viral mi yoksa bakteriyel mi olduğunu belirlemek için, doktor bir test yapar ve eğer emin değilse tanıyı doğrulamak için bir kültür talep edebilir ve antibiyotiklerin kullanılıp kullanılamayacağını belirleyebilir.

Çok fazla antibiyotik alırsanız ne olur?

KidsHealth, viral hastalıklar için antibiyotik almanın faydasız olduğunu söyler. Bu ayrıca olası bakteriyel hastalıklara karşı direnç de yaratabilir.

Düzenli olarak antibiyotik kullanmak bakterinin genetik materyalini değiştirebilir. Böylece, bahsedilen hastalıklar bağışıklığa neden olan bir direnç geliştirir. Bu bakteri direnci veya antibiyotik direnci olarak bilinir.

Günümüzde, bu direnç artmıştır ve tıp alanı bu mikroorganizmalara “superbugs” (antibiyotiklere dirençli bakteri) olarak atıfta bulunmaktadır. Bunlar, ağır yan etkileri olan çok güçlü antibiyotikler gerektirir. Bu enfeksiyonlara pnömokok (zatürree), meningokok (menenjit) veya hastanelerdeki antibiyotik dirençli bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlar yol açar.

Son notlar: Antibiyotikler tüm virüslere karşı etkili midir?

Antibiyotikler virüslere karşı etkili değildir. Onları yalnızca bakteri ve diğer patojenik mikroorganizmalara karşı kullanın. Antibiyotiklerin kötüye kullanımı yukarıda bahsettiğimiz “superbug”ları yaratabilir ve vücudumuzun ihtiyaç duyduğu bakterileri de öldürebilir.

Dünya Sağlık Örgütü, direnç hastalıklarını halk sağlığı acil durumu olarak nitelendirmektedir. 2015 Dünya Sağlık Meclisi aşağıdakileri içeren bir eylem planı hazırladı:

• Antimikrobiyal direnç bilincini ve anlayışını geliştirmek.
• Gözlem ve araştırmanın güçlendirilmesi.
• Enfeksiyon sıklığını azaltmak.
• Antimikrobiyal ilaçların kullanımını optimize etmek.