Çocuklarda Paradoksikal İshal

Tuvalet eğitimi olan çocuklarda, düzenli olarak veya zaman zaman tuvaletini tutamama görülebilir. Bu durum paradoksikal ishal olarak bilinir. Bu bozukluğun belirtileri ve sebepleri hakkında bilgi sahibi olmak, ebeveynin bu ataklarla mücadele etmesine yardımcı olur.
Çocuklarda Paradoksikal İshal

Son Güncelleme: 30 Ağustos, 2020

Pek çok ebeveyn, çocuklarda paradoksikal ishal görülmesini bir davranış bozukluğu olarak görür ancak pek çok durumda bunun fiziksel sebepleri vardır.

Tuvalet eğitimi aldıktan sonra, çocuğunuzun çamaşırının kirlendiğini fark etmek ebeveynde endişe yaratabilir. Tuvalette çocuğun bağırsaklarını boşaltamama sebepleri nelerdir?

Çocuklarda paradoksikal ishal nedir?

Çocuklar bazen istemli veya istem dışı olarak yanlış zamanda ve yanlış yerde dışkılayabilir. Tuvaleti tutamama, genellikle 4 yaş ve üstü tuvalet eğitimi olan çocuklarda görülür.

Kız çocuklarına kıyasla erkek çocuklarında daha sık görülür. Doktor hastalığı ortadan kaldırdıktan sonra teşhis edildiğinden, bu sorun paradoksikal ishal olarak bilinir. Bir diğer ismi ise, enkoprezidir.

Çocuk tuvalete gitmesi gerektiğini hissettiğinde, tuvaletini tutmak için büzücü kaslarını sıkar. Bunun sonunda ise, çocuğun kalın bağırsakları dışkıyı daha fazla tutamaz ve sızdırır.

Çocuklarda paradoksikal ishalin belirtileri

Çocuklardaki enkoprezi veya paradoksikal ishalin başlıca semptomları aşağıdaki gibidir:

  • Düzensiz bağırsak hareketleri. Çocuk, haftada sadece iki veya daha az kez kaka yapabilir.
  • Kuru, sert veya büyük dışkı, çocuğun kaka yaparken acı çekmesine sebep olabilir. Bu durumda çocuk tuvalete daha az gider ve yaşına oranla daha çok kaka yapar.
  • Tuvalette veya lazımlıkta kaka yapma korkusu. Çocuk, ne zaman tuvalete gitmesi gerektiğini söylemeye korkuyor olabilir.
  • Anal kanama.
kabızlık
  • Aniden tuvaleti tutamama. Bu, çocuğun tuvalete gidene kadar bekleyememesi anlamına gelir.
  • Sulu dışkı akıntısı veya beklenmedik anda ishal.
  • Bağırsak hareketleri sırasında abdominal stres. Bu, kalp atış hızını artırabilir ve çocuğun başının dönmesine sebep olabilir.
  • Karın ağrısı veya rahatsızlık.
  • Giyinirken, sandalyede otururken, mahallenin köşesinde veya tuvalet olmayan yerlerde aniden bağırsakların hareketlenmesi.

“Çocuklar bazen istemli veya istem dışı olarak yanlış zamanda ve yanlış yerde dışkılayabilir.”

Çocuklarda paradoksikal ishalin sebepleri

Çocuklardaki paradoksikal ishalin sebeplerinden bazıları aşağıdaki gibidir:

Kronik kabız

Bazen, kalın bağırsakta sıkışan dışkı sertleşebilir. Bu da tuvaleti yapmayı acılı hale getirir.

Erken veya hatalı tuvalet eğitimi

Tuvalet eğitimi çok erken yaşta verildiğinde, çocuklarda tuvalet fobisi oluşabilmektedir.

Karşı gelme bozukluğu

Çocuk, durumun kontrolünden kendisi sorumlu olduğunu göstermek istiyor olabilir. Bu yüzden, tuvalete kaka yapmayı reddedebilir.

Stresli durumlar

Çocuklar olumsuz duygularını ifade edemediğinde, gerginliği vücut gösterir. Paradoksikal ishal, duygusal stresin bir belirtisi olabilir. Duruma sebep olan diğer faktörler aşağıdaki gibidir:

  • Cinsel istismar mağduru olmak.
  • Anüs çevresinde çatlamalar.
  • Bağırsak bozukluklarına genetik yatkınlık.
  • Yeterli miktarda lif tüketmemek veya dehidrasyon.
  • Fitil veya laksatiflerin aşırı kullanımı.
dışkı kaçırmak

Paradoksikal ishalin sonuçları

Fiziksel sonuçlarından ayrı olarak, paradoksikal ishalin çocuklarda uzun süren psikolojik etkileri olabilir.

Suçluluk hissi

Çocuklar sorundan haberdar olmaya başladıkça, utanç ve suçluluk hissedebilir. Bu hisler, çocuğun kendisine olan güvenini etkileyecektir.

Sosyal dışlanma

Paradoksikal ishalden muzdarip çocuklar, korku ve utanç yüzünden başkalarıyla zaman geçirmekten kaçınabilir. Çocuk okula gitmeyi reddedebilir ve diğer çocuklardan uzak kalmayı seçebilir. Tahmin edebileceğiniz gibi bu hiç de iyi bir fikir değildir.

“Tuvaleti tutamama, genellikle 4 yaş ve üstü tuvalet eğitimi olan çocuklarda görülür ve kız çocuklarına kıyasla erkek çocuklarında daha yaygındır.”

Düşük özgüven

Bu durum konusunda çocuğu azarlamak veya başkalarının çocukla dalga geçmesine izin vermek, özgüveni zedeleyebilir.

Bu durum göz önünde bulundurulduğunda,  doktora danışmayı ertelememelisiniz. Bunun çocuğun gelişim süresinde bir aşama olduğunu düşünebilirsiniz ancak paradoksikal ishal hem fiziksel hem de duygusal komplikasyonlara sebep olabilir.

4 yaş ve üzeri çocuğu olan ebeveyn, haftada birden fazla meydana gelen dışkı tutamama konusunda dikkatli olmalıdır. Bu bozukluğa sahip çocuklar, eleştiriye değil ebeveynin ekstra desteğine ihtiyaç duyar.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Warsame MO, McMichael JR. Chronic abdominal pain and diarrhea. J Fam Pract. 2020 Sep;69(7)
  • Fathallah N, Spindler L, Zeitoun JD, De Parades V. Fissure anale [Anal fissure]. Rev Prat. 2019

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.