Semen Kalitesini Ne Belirler?
Semen kalitesini etkileyen pek çok faktör vardır. Bunlar, semenin yumurtayı dölleme kabiliyetini artırabilir ya da azaltabilir.
Semen, boşalma sırasında idrar yolundan dışarı atılan beyazımsı bir sıvıdır. Bu sıvı, testislerden salgılanır. Semenin ana hedefi üremedir ve kadın üreme organlarına sperm taşıyan bir araç gibidir. Bu nedenle, döllenmeyi başarmak için semenin kalitesinin iyi olması önemlidir.
Semenin karakteristik özellikleri
Semen, aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır:
- Renk: Beyazımsı veya gri bir renkte olmalıdır.
- Doku: Jelatinimsi bir dokusu olmalıdır.
- Koku: Klora benzer bir kokusu olmalıdır.
- Tat: Laktoz içeriği nedeniyle, şekerli bir tada meyillidir.
Semen kalitesini etkileyebilecek faktörler
Çeşitli durumlar ve faktörler, semenin kalitesini etkileyebilir. Bazı faktörler, döllenme olasılığını düşürebilir. Bunlardan bazıları aşağıdaki gibidir:
Yaş
Semenin kalitesi çoğunlukla erkeğin yaşına bağlıdır. Yaş arttıkça, semenin dölleyici kalitesi azalır.
Egzersiz ve ekstrem sporlar
Ekstrem sporlar, semen kalitesini azaltabilir. Steroidlerin kullanımı da ayrıca önemli bir etkileyici faktördür.
Narkotik maddeler
Alkol, tütün ve uyuşturucu madde kullanımları oldukça zararlıdır. Bunlardaki toksinler, sperm üretimini azalttığından semen kalitesini etkileyebilir. Ayrıca belirli ilaçların kullanımı da semen üzerinde olumsuz etki yaratabilir.
Meşrubatlar
Meşrubatların aşırı tüketimi de semen kalitesinin azalmasıyla ilişkili bir faktördür.
Çevre kirliliği
Endüstriyel kirlilik ve sonuçları, özellikle büyük ve endüstrileşmiş kentlerde yaşayan erkeklerde daha çok görülmektedir.
Aşırı efor
Ağır ve sert işlerde çalışmanın yanı sıra, stres de sperm sayısının azalmasına sebep olabilir. Eğer stresli hissediyorsanız, dinlenmeye ve en az 8 saat uyumaya çalışın.
Hastalıklar
Yüksek tansiyon, kolesterol, kalp sorunları ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar gibi bazı hastalıklar semen kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Kimyasallarla temas
Radyasyona ve kimyasal maddelere maruz kalmak, erkeğin üreme organlarını ve semen kalitesini etkileyebilir.
İlişkiye girmemek
Uzun bir süre cinsel birliktelik yaşamamanın da semen kalitesine olumsuz etkileri olabilir.
“Semenin ana hedefi üremedir ve kadın üreme organlarına sperm taşıyan bir araç gibidir.”
Vücut ısısının yüksek olması
Vücut ısısındaki değişimler, semen kalitesini olumsuz etkileyebilir. Tekrarlayan ve uzun süren ateşin semen kalitesini etkilediği bilinmektedir. Ateşten kaynaklanan vücut ısısındaki bu değişimler, sadece anlıktır.
Vücut ısısı sabitlendiğinde semen kalitesi de normale dönecektir. Genital bölgelerin ısısını artırabilecek, aşağıdaki durumlardan uzak durmalısınız:
- Sıcak duş ve sauna.
- Belin alt kısmına yakın yerde bilgisayar ve telefon kullanımı
- Dar pantolon ve iç çamaşırı giymek. İdeal olarak, pamuklu ve bol çamaşır tercih edilmelidir.
- İç çamaşırsız uyumaya çalışın, böylece testisler hava alabilir.
Güçlü ve sağlıklı spermlere sahip olmak, dölleme olasılığını en yüksek seviyeye getirmek için gereklidir. Bunun için, sağlıklı ve dengeli beslenmelisiniz. Ayrıca, yeterli miktarda kalsiyum almak ve düzenli olarak boşalmak da önemlidir.
Semen kalitesini artırabilen yiyecekler
Sağlıklı beslenmek, semen kalitesini etkileyebilir. Sağlıklı beslenmek için erkeklerin aşağıdaki besin gruplarını tüketmesi gerekir:
- Portakal gibi, C vitamini bakımından zengin meyveler tüketilmesi tavsiye edilir.
- Kuruyemişlerde ve zeytinyağında bulunabilen E vitamini de önemlidir.
- İstiridye ve tohumlarda bulunan A vitamini ise gerekli bir diğer vitamindir.
- Omega 3 and 6, sperm olgunlaşmasında kilit rol oynar. Keten tohumu, balık ve kuruyemişlerde bulunabilir.
- Söz konusu testosteron üretimi olduğunda, selenyum önemlidir. Bu yüzden selenyumun semen üretiminde de payı vardır. Tam tahıllarda, tohumlarda ve kuruyemişlerde bulunabilir.
Semen kalitesini olumsuz etkileyen yiyecekler nelerdir?
Bazı yiyecekler de semen kalitesini olumsuz etkileyebilmektedir. Aşağıdaki besinlerin tüketimini azaltmaya çalışın:
- Karbonhidratlar fazla miktarda tüketilmemelidir çünkü semen kalitesini düşürebilir.
- Kırmızı et, trans yağlar bakımından zengin olduğu için aşırıya kaçmadan tüketilmelidir.
- Patates kızartması, patlamış mısır, pizza ve hamburger gibi zararlı yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
Özetlemek gerekirse, sebze, meyve, tahıl ve et içeren sağlıklı bir beslenme programı semen kalitesi için faydalı olabilmektedir. Öte yandan, alkol ve tütün kullanımı sperm sayısını azaltabilmektedir.
Eğer baba olmak istiyorsanız, sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemeye ve stres ve kötü alışkanlıklardan kaçınmaya çalışın. En azından hedefinize ulaşana kadar bu konularda dikkatli olmalısınız.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Ilacqua A, Izzo G, Emerenziani GP, Baldari C, Aversa A. Lifestyle and fertility: the influence of stress and quality of life on male fertility. Reprod Biol Endocrinol. 2018 Nov 26;16(1):115
- Bundhun PK, Janoo G, Bhurtu A, Teeluck AR, Soogund MZS, Pursun M, Huang F. Tobacco smoking and semen quality in infertile males: a systematic review and meta-analysis. BMC Public Health. 2019 Jan 8;19(1):36