Bebekler Neden Bal Tüketmemelidir?

Bal tüketmek için sayısız neden olduğu kadar, bu besinin bebekler tarafından tüketimini kısıtlamak için de çok sayıda sebep bulunmaktadır.
Bebekler Neden Bal Tüketmemelidir?

Son Güncelleme: 14 Aralık, 2019

Balın çok sayıda faydası olduğunu hemen herkes bilir. Doğal bir ürün olan bal, birçok durumda kullanılması tavsiye edilen özel bir besin maddesidir. Bununla birlikte, bal tüketiminin bir yaşın altındaki bebekler için önerilmemesi ciddi nedenlere dayanmaktadır. Bu doğal tatlandırıcının içeriğinde elbette şeker bulunmaktadır. Buna ek olarak, bebekler için zararlı olabilecek çeşitli bakterilerin de balın içinde olma riski göz ardı edilmemelidir.

Birçok aile, bebeklerin içtiği sütü ve tükettikleri yiyecekleri doğal bir biçimde balla tatlandırmanın doğru olacağını düşünmektedir. Hatta balı, bebekleri rahatlatmak için kullananlar bile bulunmaktadır. Ayrıca yanık ya da yaraların tedavisinde de bal kullanımı yaygındır. Kısacası balı çok farklı amaçlarla kullanıyoruz. Ancak bu kullanım şekillerinin hepsinin doğru olduğunu söylemek pek de mümkün değil.

Bal tüketmek için sayısız neden olduğu kadar, bu besinin bebekler tarafından tüketimini kısıtlamak için de çok sayıda sebep bulunmaktadır. İnsan sağlığı için alternatif bir ürün olan bal, çoğu kez oldukça yararlı, lezzetli ve besleyici özellikleri ile ön plana çıkmaktadır. Ancak tüm bunların yanında on iki aylık ve daha küçük bebeklere bal yedirmenin uygun olmayacağını belirten kanıtlanmış bilimsel çalışmalar bulunmaktadır.

Bu gıdanın sahip olduğu sayısız özellik ve insan sağlığına sunduğu pek çok fayda nedeniyle, yetişkinlerin pek çoğu balın çocukları için de çok uygun bir besin maddesi olduğunu düşünmektedir. Ancak araştırmalar, aslında farkında olmadan çok ciddi bir hata yaptığımızı gösteriyor. İşte endişe edilmesi gereken temel nedenleri şu şekilde sıralayabiliriz.

Bebeklere Bal Yedirmek Tehlikelidir

Bal, clostridium botulinum adı verilen ve bir tür gıda zehirlenmesi olan botulizme neden olabilecek bir bakteri içeren doğal bir besin maddesidir. Bu bakteri balda barınabilir ve henüz yeterince gelişmemiş olan bebeğin bağırsaklarına ulaştığında ciddi problemlerin ortaya çıkmasına yol açabilir.

Ağzını açmış bir bebek

Bu risk sadece bir yaşın altındaki bebekler için geçerlidir. Yani yetişkinler ya da bir yaş üzeri çocuklar için herhangi bir sorun bulunmamaktadır. Sindirim sistemi bu ve benzeri bakteriler için doğal savunma mekanizmalarına sahiptir. Ayrıca mide asidi bu tür rahatsızlıkları önlemek açısından ilk bariyer görevi görmektedir. Fakat bebeklerde bu savunma sistemleri henüz yeterince gelişmemiştir.

Şeker kamışından üretilen diğer tatlandırıcılar da bebekler için zararlı olabilir. Çünkü bu tür maddeler de balda olduğu gibi bebeklerde gıda zehirlenmesine yol açan besinler listesinde yer almaktadır. Bu sorunun ilk olarak keşfi yaklaşık kırk yıl önce gerçekleşmiştir. Çeşitli organizmalarda rastlanan bu bakterinin daha çok toprak ve baldan kaynaklandığı görülmüştür.

Elbette bazı etkenler kontrol altına alınamasa da, bu tür bir durumdan şüphelenildiğinde bal tüketimi derhal durdurulmalıdır. Bu nedenle, böyle bir sorunla karşı karşıya kaldığınızda bebekler için bal tüketiminin riskli olabileceğini öngörmek ve bu besinden onları uzak tutmak gerekmektedir.

Balda Clostridium Botulinum Bakterisi Bulunabilir

Clostridium botulinum bakterisi sporları, bal ve şeker kamışından üretilen çeşitli gıdalarda bulunabilir. Bu bakteri botulizm adı verilen ve bir tür gıda zehirlenmesi olan rahatsızlığın ana nedenidir. Botulizm, kimi durumlarda çok ciddi ve hatta ölümcül bir rahatsızlık olabilir. Özellikle altı hafta ile altı ay arasındaki bebekleri daha fazla etkilediği bilinmektedir.

Bir kaşık bal

Bu hastalığın belirtileri, clostridium botulinum sporlarının bebeğin bağırsaklarına ulaştığı ilk günden itibaren görülmeye başlar. Bir aya kadar bir süre içerisinde de gelişimini sürdürür. Başlangıçta kabızlık sorunu ile kendini gösteren bu rahatsızlığı diğer hastalıklardan ayırmak genelde zordur.

Bu hastalığın oluşumuna ilişkin diğer belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

  • Kas zayıflığı.
  • Başı dik tutma konusunda sorun yaşama.
  • Solunum problemleri.
  • Göz akıntısı.
  • Zayıf ve sürekli bir biçimde yinelenen ağlama.
  • Emerken ve yutarken kilitlenme.
  • Kas elastikiyetinde eksiklikler.
  • Uyuşukluk (letarji).
  • Vücudun alt bölümünde hareketsizlik ya da hareket eksikliği.
  • Kusma refleksinin kaybolması.

Bu hastalık, zamanında tanı konulduğunda genellikle etkin bir biçimde tedavi edilmektedir. Botulinum immünglobulin ile kontrol altına alınan rahatsızlık, görece kısa bir zaman içerisinde ortadan kalkmaktadır. Ancak bazı vakalarda hastanede yatmak gerekebilir.

İlaç tedavisine ek olarak bebeğin yeterli beslenmesi ve solunum sisteminin herhangi bir biçimde engellenmeden düzgün bir biçimde çalışması sağlanmalıdır. Bunların dışında karşılaşabileceğiniz sorunlar genellikle olası solunum problemleri ile bağlantılı olabilir.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Wikstrom S., Holst E., Infant botulism – why honey should be avoided for children up to one year. Lakartidningen, 2017.
  • Rosow LK., Strober JB., Infant botulism: review and clinical update. Pediatr Neurol, 2015. 52 (5): 487-92.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.