Walt Disney Company ve Çocuk Sineması Üzerindeki Etkileri

Walt Disney'in çocuk sineması için önemini biliyor musunuz?

Büyük ekrana yansıtılan ilk filmlerin neredeyse hepsi yetişkinleri konu almaktaydı ve hedef kitlesi yetişkinlerdi. Fakat, 1932 yılında ileri görüşlü bir kişi bu duruma bir yenilik getirmek istedi ve her yaştan kitleye seslenen renklendirilmiş animasyon filmlerini yarattı. Tüm bu süreç, Walt Disney ‘in ilk renklendirilmiş animasyon filmleri olan Çiçekler ve Ağaçlar ile Goofy’yi yaratması ile başladı.

Günümüzde Pixar çocuk animasyon filmleri konusunda bir numara olsa da bu alanın yaratıcısı ve çocuk filmlerinin standartlarını belirleyen kişi Walt Disney’dir. Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler ve Pinokyo gibi sinema filmleri kültürümüzün şekillenmesinde önde gelen yapıtlardır.

Çocuklarımızı sinemaya götürmek uzun zamandır süregelen bir aile geleneğidir. Gelin çocuk sinemasının bugünlere gelmesini sağlayan akımın nasıl başladığına bir göz atalım. Tek başına klasik hikayeler şirketin bu kadar başarılı olması için yeterli olamaz.

Disney tarihinin çocuk sinemasını şekillendiren üç büyük dönemi

1934 – 1943: Bu dönemde çocuk sinemasının oluşumuna öncülük eden 4 adet film yapılmıştır . İlk gösterimler olan Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler ile Pinokyo’ya ek olarak Dumbo ve Bambi de II. Dünya Savaşı öncesinde yayınlanmıştır.

1954 – 1973: İlk Disneyland Parkı’nın inşa edilmesi ile birlikte çocuklar için daha fazla filmler çekilmeye başlandı. Uyuyan Güzel, Orman Çocuğu ve ilk gerçek çocuk aksiyon filmi olan Mary Poppins bu dönemdeki filmlere örneklerdir.

1980 – 2000: Bu dönemde çocuk filmleri sinema salonlarında büyük popülerlik kazandı. Küçük Denizkızı, Güzel ve Çirkin gibi yenilikçi filmler gişe rekorları kırdı. Buna ek olarak, 1990’ların ortalarında Aladdin ve Aslan Kral gibi yapıtlar çocuk eğlence dünyasına yeni bir bakış açısı getirdi.

Çocuklara verilen mesaj

1930’dan önceki animasyon filmlerindeki görüntüler ve diyaloglar daha çok yetişkin kesimi hedef almaktaydı. İroniler ve müstehcen sayılabilecek şakalar animasyon formatına bir anlam katıyordu. İşte tam bu noktada Walt Disney çocuk filmleri dünyasına farklı bir yön verdi ve alanında bir numara oldu.

Çocuk filmleri pek çok açıdan geçmişten gelen çocuk edebiyatının bir devamı niteliğindeydi. Bu sebeple, çocuk filmlerindeki diyaloglar çocukların büyümesini ve gelişmesini destekleyecek içeriklerden oluşmaktaydı. Disney filmlerinin hemen hemen hepsinde fabl, efsaneler, mitler, romantizm, peri hikayeleri ve bilim kurgu gibi çocuk edebiyatına ait temaları ve bunların alt başlıklarını görmek mümkün. Günümüzde ise komedi ve mizah halkın geneli tarafından zeki bir şekilde işlenmekte ve algılanmaktadır. Günümüzdeki çocuklar karmaşık mizah içeriklerini bile kolaylıkla anlayabilecek beceriye sahiplerdir.

Disney filmleri tarafından öğretilen değerler

Walt Disney filmlerinin en belirgin özelliği her bir filmin insani bir değeri işlemesi ve öğretmeye çalışmasıdır. Walt Disney filmlerinin bu özelliği ilk filmlerinde bile kolayca anlaşılabilir. Pinokyo filminde samimi ve içten olma erdemi ön plana çıkarılırken Güzel ve Çirkin’de dış güzelliğin aslında yüzeysel bir gerçeklik olması problemi ele alınmıştır.

Mickey Mouse’un da yaratıcısı olan Walt Disney Company, farklı edebi eserleri de sinema ekranına taşımayı başarmıştır. Bunun en büyük iki örneği Herkül ve Victor Hugo’nun en değerli eserlerinden biri olan Notre Dame’ın Kamburu’dur.

Pixar yapımı olan Kayıp Balık Nemo’da ise ana tema irade ve azimdir. Öte yandan, Aslan Kral filminde pozitif liderlik ve çeşitlilik gibi kompleks noktalara değinilmiştir. Küçük bir robot Wall-e filminde de çevre sorunlarına karşı farkındalık oluşturmak amaçlanmıştır ve döneminin öncüsü niteliğindedir.

İyi ve kötü davranışlar ve insan hakları

Disney filmlerinin işlediği temalar ve animasyon teknikleri yıllar içinde modern zamana adapte edilmiştir. Disney filmlerinin oldukça belirgin olan bir diğer özelliği de  iyi ve kötü davranışların çok açık bir biçimde birbirlerinden ayırt edilmesidir. Bu bağlamda, Walt Disney Company’nin en önemli özelliklerinden biri bir takım insani değerleri ve ahlakı çocukluktan başlayarak teşvik etmesi ve desteklemesidir denebilir.

Buna ek olarak, her geçen yıl Disney filmlerinin toplumdaki değişikliklere daha fazla adapte olduğunu görmek mümkün. Güzel ve Çirkin filminin yeniden uyarlanması buna örnek olarak verilebilir. Bu çalışmada ilk kez bir LGBT karakterine (zalim Gaston’un asistanı olan Le Fou) bir çocuk filminde yer verilmiştir.

Ahlaki değerler ve insan hakları günümüzde hala Walt Disney yapıtları için büyük önem taşır. Walt Disney Company’nin alt kuruluşlarından biri olan Pixar ve diğer şirketler, animasyon teknolojisini farklı bir boyuta taşıyan işler başarmaktalar. Fakat bunları başarmak Mickey Mouse ve onların yaratıcısı olmadan mümkün değildi.