Narsist Bir Çocuk Yetiştirmeyi Önlemenin 6 Yolu

Narsist kişiliğe sahip bir çocuk yetiştirmekten kaçınmak için önemli bazı ipuçlarını şu şekilde sıralayabiliriz.

İçinde bulunduğumuz selfie çağında narsist bir kişiye rastlamak çok daha kolay ve sıradan bir hale gelmiştir. Bir anne olarak her zaman çocuklarınızın özel olduğunu düşünürsünüz. Bir anlamda böyle düşünmekte de haklısınız. Ancak bunu yaparken, narsist kişiliğe sahip bir çocuk yetiştirmekten kaçınma konusuna da çok özen göstermeniz gerekir. Elbette her birimizin kendine özgü ve özel insanlar olduğumuz yadsınamaz bir gerçektir.

Ancak bir çocuğa sürekli olarak çok özel olduğunu söyleyerek yeteneklerini aşırı bir biçimde abartmak olumsuz sonuçlara yol açmaktadır. Ayrıca bu sorunun hem genetik bir yönü olduğunu hem de çevresel etkenlerin de narsist kişilik probleminin yaşanmasına yol açtığı göz ardı edilmemelidir.

Narsist kişiliğe sahip bir çocuk yetiştirmekten kaçınmak için önemli bazı ipuçlarını şu şekilde sıralayabiliriz. Bu bağlamda en kritik konunun doğru bir denge yakalamak olduğunun altını çizmek gerekir.

1. Yaptıklarından Dolayı Onu Kutlayın Ancak Alçak Gönüllü Olması Gerektiğini Hatırlatmayı da Unutmayın

Yaptığı her işte çocuğunuzun gerekli tüm enerjiyi harcaması, hayallerine ve isteklerine ulaşabilmek için daima motive kalması için ona destek olmak doğru bir davranış biçimidir. Hayatta hiçbir şey belirli bir destek, motivasyon ve disiplin olmaksızın elde edilemez.

Bu aşamada benimsenmesi gereken parola şu olmalıdır: “Olabileceğinin en iyisini ol.” Çocuğunuzu başarılarından dolayı kutlayın ve ödüllendirin. Ancak sırf bunları başardığı için diğer insanlardan iyi olmadığını da ona mutlaka hatırlatın. Yani kendine güven duygusu ile alçak gönüllülük arasındaki dengeyi bulması konusunda ona yardımcı olmanız çok önemlidir.

2. Ayrıcalıklar Konusunda Dikkatli Olun

Narsisizm, “Kendimi evrenin merkezinde gibi hissediyorum.” cümlesi ile açıklanabilecek bir durumdur. Kendini bu şekilde görmek, çocukların genellikle anne ve babaları ile ilişkilerinden kaynaklanan ve zaman içerisinde gelişen bir kişilik özelliğidir.

Bu nedenle, narsist bir çocuk yetiştirmekten kaçınmak için ona aşırı abartılı ayrıcalıklar sunmamanız gerekmektedir. Özellikle çocuğunuzun sınıf arkadaşlarından çok daha özel bir konuma sahip olması bu sorun bağlamında sakıncalı bir durum yaratmaktadır.

3. Saldırganlığın Hiçbir Çeşidine İzin Vermeyin

Her ne şart altında olursa olsun kabalık ve acımasızlığa müsaade edilmemelidir. Çocuğunuzun hakkını savunan bir kişiliğe sahip olması elbette önemlidir. Bu konu ile bağlantılı olarak, gelişme çağındaki çocuklarda özellikle kendi yaş gruplarındaki çocuklara karşı bir miktar saldırganlık eğiliminin ortaya çıkması da olağan bir durumdur. Ancak çocuğunuzla empati kavramı üzerinde çalışarak ona gereken eğitimi vermeniz, bu sürecin doğru yönetilmesi açısından gereklidir.

Çocuğunuzun özellikle hayvanları rahatsız etmesine, onlara kötü davranmasına ya da onlarla istemedikleri oyunlar oynamaya çalışmasına izin  vermemelisiniz. Eğer böyle bir duruma şahit olursanız lütfen hemen bu davranışını düzeltin ve ona kendisinden büyük ve güçlü biri tarafından rahatsız edilmenin ne kadar çaresizlik veren bir duygu olduğunu anlatmaya çalışın.

4. Onu Koşulsuz ve Şartsız Biçimde Bir İnsan Olarak Kabul Edin

Güven duygusunun ve çocukluk döneminde elde edilecek özgüvenin temeli başkaları tarafından kabul edilmeye dayanmaktadır. Çocuklarınız, oldukları gibi sevilip kabul edildiklerinin farkında ve bilincinde olmalıdır. Elbette bu durum, onları yaptıkları yanlışlar konusunda desteklemek anlamına gelmemektedir.

Eğer çocuğunuz bir hata yaparsa onu düzeltmeniz gerekir. Ancak bu aşamada, yaptığı bu hatanın anne ve babasının sevgisinde herhangi bir azalmaya yol açmayacağının da farkında olmasını sağlamalısınız.

5. Bırakın Çocuğunuz Yaptığı Davranışların Sonuçlarına Katlansın

Her mutsuz olduklarında ya da işler yolunda gitmediğinde çocuğunuzu o durumdan kurtarmaya çalışmayın. Eğer çocuk ev ödevini yapmadığında okula gidip öğretmeninden ek süre isteyen bir anne ya da babaysanız, o halde doğru yolda değilsiniz demektir.

Bunun yerine daha faydalı bir yöntem olarak, çocuk için bir program hazırlayıp bu program doğrultusunda üzerine düşen görevleri ve ödevleri yapmasını sağlayabilirsiniz. Bırakın çocuk ödevlerini yapmadığında öğretmenlerine karşı sorumlulukları ile yüzleşsin. Bu sayede narsist bir çocuk olarak büyümesinin önüne geçmiş olursunuz.

6. Çocuğunuza Hatalarını Gösterin

Mükemmeli aramak ve başarmaya çalışmak çok değerli bir tutumdur. Ancak tamamen mükemmeliyetçi bir bir kişiliğe sahip olmak, hatalar yapıldığında önemli sorunların ortaya çıkmasına neden  olur. Bu hatalar er ya da geç mutlaka yapılacaktır. Eğer çocuğunuza hataların ve başarısızlıkların normal hayatın bir parçası olduğunu gösterirseniz, o da bu durumu doğal karşılaması gerektiğini öğrenecektir.

Çocuklar yaptıkları hataları düzeltmeye istekli olacak ve olgun, kararlı ve farklı yönlere sahip bir yetişkin olma yolunda sağlam adımlarla ilerleyeceklerdir.

Narsist Bir Çocuk Yetiştirmekten Kaçının

Bir çocuk hiçbir zaman narsist olarak doğmaz. Çoğu zaman anne ve babalarının tutumları nedeniyle narsist hale gelir. Çocukluk döneminde sizin ya da birlikte büyüdüğü bir yetişkin tarafından aşırı değer verilen ve el üstünde tutulan çocuklar narsist bir kişilik haline dönüşebilirler.

Çocuğunuz her şeyi hak ettiği ve dünyalara bedel olduğu fikrine kapılmadığı sürece kendine olan güvenini geliştirmek için elinizden geleni yapmanızda herhangi bir sakınca yoktur. Sonuç olarak çocuğunuz, kendisine nasıl davranılmasını istiyorsa o şekilde insani davranışlar sergilemesi gereken bir toplumun parçası olarak yaşamını sürdürecektir.