Çocuklarda Dil Terapisi

Küçük yaşlardaki bazı çocukların anne ve babaları çocuklarının konuşma terapisine ihtiyaçları olup olmadığını merak edebilirler. Bu yazımızda sizler için, bu konuda neyin "normal" olarak kabul edildiğini, nelerin ise bu kavramın dışında kaldığını inceliyoruz.

Bir çocuk normalde göstermesi gereken dil ve konuşma gelişimine zamanında ulaşamadıysa, bu durum anne ve babaların endişeye kapılmalarına neden olabilir. Böyle bir durumla karşı karşıya kalan anne ve babalar, bebeklerinin gelişimi ile ilgili herhangi bir sorun olup olmadığı konusunda kaygılanmaya başlarlar. Her ne kadar gelişim süreçleri birbirlerinden farklı olsa da, çocukların büyük bir çoğunluğunun konuşmaya başladığı dönemde sizin çocuğunuz henüz konuşamıyorsa bu gerçekten de can sıkıcı olabilir. Peki sizin çocuğunuzun dil terapisi ihtiyacı olup olmadığını nasıl anlarsınız?

Bazı çocuklarda dil terapisi uygun bir yöntem olarak ön plana çıkarken, bazı çocuklarda ise konuşma ile ilgili sorunlar çocuğun henüz hazır olmamasından kaynaklanmaktadır. Ancak bu iki durum arasındaki farkı nasıl ayırt edebilirsiniz? Eğer dil ve konuşma terapisi gerekliyse neler yapmak gerekir?

İşte tüm bunlar her anne ve babanın endişelenmesine yol açan konulardır. Bu nedenle de, bir çocuk için konuşma terapisinin iyi bir fikir olup olmadığını anlamak için bazı detayların dikkate alınması gereklidir. Bu yazımızda dil terapisi konusunda sizlere birtakım bilgiler verirken, bunun yanında çocuk yetiştirme konusunda faydalı olabilecek bazı ipuçlarını da sizlerle paylaşacağız.

Dil Konusunda “Normal” Nedir?

Şimdi küçük çocuklarda dil ve konuşma denince normal olarak kabul edilen bazı kilometre taşlarını açıklayacağız. Bu maddeleri okumayı bitirdiğinizde hatırlamanız gereken çok önemli bir detay bulunmaktadır. Her çocuğun büyüme hızı ve şekli bir diğerine göre farklılık gösterir. Yani belirli bir yaşta ulaşması gereken noktaya henüz gelememesi o çocuğun ileride gelişim sorunları yaşayacağı sonucunu çıkarmaz. Bu bağlamda şu maddelerin dikkate alınması önemlidir:

• Bir yaşından küçük çocuklar. Çevresiyle konuşma şeklindeki etkileşimi çeşitli sesler çıkararak yapar. Bu sesler, aslında konuşmaya başlamasının ön adımlarıdır.
• 12 ile 15 ay arasındaki çocuklar. Ana dilindeki sesleri taklit etmeye ve bazı basit kelimeleri konuşmaya başlar. Tek aşamalı cümle yapılarını takip edip anlayabilirler.
• 18 ay ile 2 yaş arasındaki çocuklar. Bu dönemde kelime haznesi gelişir ve “kırmızı top” gibi iki kelimeyi yan yana koymaya başlarlar.
• 2 ile 3 yaş arasındaki çocuklarda genellikle konuşma hızlı bir biçimde gelişir. Hem kelime dağarcığı hem de anlama yeteneğinde çok hızlı bir gelişim gözlenir. Eğer çocuğunuz, örnek olarak 3 yaşındaysa ve sadece iki kelimeyi yan yana getirebiliyorsa, işte bu durum terapi gerektiren bir konuşma gecikmesi sorunu olabilir.

Çeşitli Etkenlerin Bir Araya Gelmesi

Aslında konuşma gecikmesi sorunu tek başına çok önemli bir endişe kaynağı olmamalıdır. Ancak bu problemin yanı sıra başka problemlerin de görülmesi daha ciddi bir durumun işaretçisi olabilir. Örnek olarak, çocuğunuzda konuşma problemlerinin yanında diğer bazı sıradışı davranışsal bozukluklar bulunuyorsa, bu durumda bir terapi ihtiyacının bulunduğu anlamı çıkabilir. Bu tür sıradışı davranışlara örnek olarak şunları verebiliriz:

• Göz teması, gülümseme, agulama ve bunlara benzer sözsüz iletişim konusunda eksiklikler.
• Söylenenleri takip ederek yapma ve hatta bunları işitme konusunda eksiklikler.
• Özellikle kısa süreli hafıza noksanlıkları.
• Konuşmaya çalışırken aşırı derecede sinirlenme ve hayal kırıklığına uğrama.

Dil Terapisi Gerekli Mi?

Eğer çocuğunuzun konuşma becerisi ile ilgili herhangi bir endişe taşıyorsanız, bu konuda ilk olarak doktorunuza başvurmanız doğru olacaktır. Doktorunuz size, çocuğun bir konuşma terapisi almasının gerekli olup olmadığı konusunda uzman görüşünü verecektir. Eğer böyle bir gereklilik duyuyorsa, uygun bir terapiste de yönlendirebilir.

Ayrıca konu hakkında ikinci ve hatta üçüncü bir doktorun görüşüne başvurmak da hiç fena bir fikir değildir. Ayrıca doktorunuzun tavsiye ettiği terapist dışında başka terapistlerle de çocuğunuzun durumu hakkında konuşabilirsiniz. Çünkü çocuğunuzun ihtiyaçları konusunda ona en iyi yardımı bulma konusunda biraz seçici davranmanız doğru bir davranış şeklidir.

Çocuğunuz için bir terapist ararken dikkat etmeniz gereken bazı detaylar şunlar olabilir:

• Terapistin davranışları hoşunuza gidiyor mu? Onunla çalışabileceğinizi hissediyor musunuz?
• Çocuğunuz terapistin yanında kendini rahat hissediyor mu?
• Terapist ve önceki işleri ile ilgili iyi referanslarınız var mı?
• Tecrübesi ve bilgisi ile çocuğunuzla kişisel anlamda faydalı bir biçimde çalışabileceğine gerçekten inanıyor musunuz?

Eğer çocuğunuzun konuşma terapisti kendinizi rahat ve huzurlu hissetmenizi sağlamıyorsa, onunla devam etmek zorunda değilsiniz. Çünkü böyle bir durumda, ne tür referansları olduğu ya da ne kadar profesyonel bir terapist olduğunun pek bir önemi olmayacaktır. Eğer terapistle ilgili hoşunuza gitmeyen ya da kendinizi ikna edemediğiniz herhangi bir şey varsa, çocuğunuzun her seansta gerçekten keyifli zaman geçireceği başka bir terapist bulabilirsiniz.

Eğer çocuğunuz daha çok küçükse ve henüz konuşmaya başlamadıysa, bu konuya fazla takılıp çocuğu aşırı derecede zorlamaya çalışmayın. Unutmayın ki, her çocuğun kendine özgü bir öğrenme ritmi bulunmaktadır. Belki de sizin beklentilerinizden çok daha kısa bir süre içinde çocuğunuzun konuşma ve dil konusunda göstereceği ilerleme sizin için de büyük bir sürpriz olacaktır.