Yüksek Duyarlı Çocuklar

Çocuklarda yüksek duyarlılık, genelde nörolojik temeli olan psikolojik bir durumdur. Bu konuyla ilgili araştırmaları bulunan doktor ve araştırmacı Arthur Aron'a kulak verelim.

Zengin bir iç dünyaya sahip olan yüksek duyarlı çocuklar, hem kendilerinin hem de başkalarının duygularını daha kolay anlayabilirler. Özellikle de bu hassasiyet yüksek seviyelerde olduğunda çocukların duygusal hassasiyeti, ebeveynlerde bazı kaygıların oluşmasına yol açabilir.

Hatta fazla duyarlı çocukların aileleri zaman zaman çocuklarının Otizm Spektrum Bozukluğu ya da benzer bir soruna sahip olmasından korkarlar. Gelgelelim durum böyle olmak zorunda değildir. Bu yazıda duyarlılığı yüksek çocukların dünyasını keşfedeceğiz.

Çocuklarda yüksek duyarlılık ne anlama gelir?

Çocuklarda yüksek duyarlılık, genelde nörolojik temeli olan psikolojik bir durumdur. Bu konuyla ilgili araştırmaları bulunan doktor ve araştırmacı Arthur Aron’a kulak verelim. Aron’un bulguları beynin bölgelerindeki farklılıkların bilinç ve duygular üzerinde etkisi olduğunu gösteriyor.

Yüksek duyarlı insanlar özelinde, beynin belli alanlarında düşük duyarlı insanlara kıyasla daha fazla kan akışı vardır. Aynı zamanda, sosyo duygusal açıdan, duyarlılığı yüksek insanların hem kendilerinin hem başkalarının duygularını sezmek gibi bir özel yetenekleri vardır. Aynı şekilde, duyarlılığı yüksek insanlar, diğer insanların gözünden kaçan ayrıntıların değerini bilebilirler.

“Yüksek duyarlı insanların hemen göze çarpmayan uyarıcıları daha iyi yakalama, bilgiyi derinlemesine ele alma ve hem olumlu hem de olumsuz uyarıcılara karşı daha duyarlı olma eğilimleri vardır.”

– Elaine Aron –

Yüksek duyarlı çocuklar: özellikleri

Psikolog Elaine Aron duyarlılığı yüksek çocuklarla ilgili çocuklarla ilgili önde gelen bir uzman. Kitabı ‘Yüksek Duyarlı Çocuk’ta bu çocukların dört temel ortak özelliği olduğunu belirtiyor. Bu dört temel özellik şunlardır:

• Bilgiyi derinlemesine ele alma: Fazla duyarlı çocuklar diğer çocuklara kıyasla bilgiyi daha derinlemesine ele alırlar. Düşünce süreçleri daha kapsamlıdır.
• Aşırı uyarılma ya da aşırı heyecan: Daha yüksek duygusal hassasiyete sahip olan çocuklar kolayca aşırı uyarılabilirler. Bunun sonucunda daha uzun dinlenme sürelerine ihtiyaç duyarlar.
• Duygusal yoğunluk: Empati gibi sosyal duygusal beceriler fazla duyarlı çocuklarda çok gelişmiştir. Bu yüzden başkalarının duygularını daha iyi ve daha kolay bir şekilde anlarlar.
• Duyusal hassasiyet: Fazla duyarlı çocukların duyusal algıları daha güçlüdür. Ayrıca dikkatlerden kaçabilecek ayrıntıları daha kolay yakalarlar.

Bu çocukların benimsedikleri kişilikleri ve huyları, yukarıdaki özelliklerle birlikte, dünyaya verdikleri tepkileri ve ayak uyduruş şekillerini derinden etkiler.

İspanya Yüksek Duyarlı Profesyoneller Birliği de fazla duyarlı çocukları diğerlerinden ayıran bazı temel özellikleri şöyle sıralıyor:

• Fazla duyarlı çocukların önemli sosyo duygusal becerilerden olan empati duyguları fazla gelişmiştir. Bunun sebebi yüksek duyarlı çocukların ayna nöronlarının etkinlik seviyesinin diğer insanlara kıyasla daha fazla olmasıdır.
• Yaratıcılık ve sanat ile ilgili görevleri yerine getirme becerileri diğer insanlarınkinden çok daha fazladır.
• Bu çocukların küresel farkındalıkları daha fazla gelişmiştir. Dünyadaki farklılıklara karşı duyarlılık anlamına gelen bu farkındalık türü insulalarındaki beyin etkinliğiyle ilişkilidir.

Çocuğunuzun yüksek duyarlı olduğunu bilmek neden önemlidir?

Çocuğunuzun fazla duyarlı olduğunun erkenden farkına varmak gelecekte özgüven ve benlik algısı ile ilgili sorunlar yaşamasına engel olmanıza yardımcı olur. Bu sayede, çocuğunuza kendisini ve psikolojik özelliklerini anlamasını öğretebilirsiniz. Kendini tanıyan çocuklar böylece yüksek duyarlılıklarıyla başa çıkabilir ve bunu kişiliklerinin bir parçası olarak kabul edebilirler. Kısacası, yüksek duyarlılıkla mümkün olan en uygun şekilde yaşamayı öğrenirler.