Çocukların Ahlaki Gelişimi: Bilmeniz Gerekenler

Bebeklerin ahlaki gelişimi çok küçük yaşlarda başlar. Etraflarındaki insanlar, aileleri ve gelecekteki arkadaşları, ahlaki değerlerinin ve alışkanlıklarının belirlenmesinde önemli bir rol oynar. Bu sayede içinde bulundukları toplumun kurallarını öğrenirler.

6 aylık kadar küçük çocukların dahi ahlaki gelişimi gözlemlenebilir. Bu yaştaki bebekler, iyi ve kötüyü ayırt edebilecek konumda olurlar.

Ahlaki gelişim, toplum içerisinde uyum içinde yaşayabilmek adına sahip olunması gereken oldukça önemli bir özelliktir.

Çocukların Ahlaki Gelişimi: Neleri Kapsar?

Jean Piaget ve Sigmund Freud gibi önemli psikologlar bebeklerin herhangi bir ahlak bilinci olmadan dünyaya geldiklerine inanırlar. Fakat doğumun ardından, genellikle sosyalleşme imkanları sayesinde, çocuklarda bir ahlak algısı meydana gelir. Bu sayede, iyi ve kötüyü ayırt edebilirler.

Bu dünyaca ünlü yazarlar, çocukların ahlaki gelişimi üzerine farklı farklı teoriler geliştirdiler. Fakat ikisi de bir konuda hemfikirdi: ahlaki gelişim, sosyalleşme ve toplumu yöneten normların öğrenilmesi ile meydana gelen bir süreçtir. Ahlak, her bir bireyde yaşamın farklı dönemlerinde gelişme gösterir.

Şüphesiz ahlaki gelişim en çok çocukların ailelerinden öğrendikleri normlara dayanır.  Saygı, hoşgörü, uyulması gereken davranış biçimleri gibi özellikler, sağlıklı bir ahlaki gelişimin yapı taşlarıdır ve bu özellikler hem çocuklar hem de çevreleri için çok büyük bir önem teşkil eder.

Çocukların Ahlaki Gelişimi İçin Püf Noktaları

Gördüğümüz üzere, çocukların ahlaki gelişimi altıncı ay itibarıyla başlayan bir süreç. Ahlaki gelişim için ebeveynler, diğer aile bireyleri ve arkadaşlar çocuğun eğitim ve öğrenme sürecine dahil olmalıdırlar.

Çocukların topluma kazandırılmasını kolaylaştıracak gerekli değerleri onlara öğretmelidirler.

Çocukların ahlaki gelişimi için ebeveynlerin ve öğretmenlerin uygulaması gereken bazı yöntemler vardır:

• Yetişkinler evde ve diğer alanlarda çocuklarına davranış kurallarını ve normlarını öğretmelidirler.
• Çocukların ebeveynlerinin söylediklerini anlayabilmeleri için yetişkinler bu kuralların ardında yatan sebepleri açıklamalıdırlar. Aynı zamanda, çocuklar itaatsizliğin nasıl sonuçlar doğuracağını da anlamalıdırlar.
• Çocukların öğrendiklerini pekiştirmeleri için bunları örneklerle açıklayın. Ebeveynlerin çocuklarıyla konuşup doğru ve yanlışı açıklamaları yeterli değildir. Aynı zamanda onlara örnek olmalıdırlar. Bu en sağlam öğretme yöntemlerinden biridir.
• Çocukların merhamet, saygı, hoşgörü gibi kavramları öğrenmeleri kolay değildir. Ebeveynlerin bunu akıllarından çıkarmamaları gerekir. Bunları deneyerek öğrenmeleri ve ebeveynlerini örnek alabilmeleri oldukça önemlidir.

Çocuklarınızın iyi davranışlarını takdir etmenizi ve olumlu bir şekilde pekiştirmelerini sağlamanızı öneriyoruz. Bununla birlikte, çocuklar yaptıklarının sonuçları olabileceğini de bilmeliler. Sağlıklı bir ahlak için bu sonuçların farkına varılması oldukça önemli bir rol oynar.

Çocukların Ahlaki Gelişiminde Okul ve Çevrenin Önemi

Çocukların ahlaki gelişiminde ebeveynlerin ve yakın aile üyelerinin rolü göz ardı edilemeyecek kadar fazladır. Fakat bununla birlikte, okul, arkadaşlar ve sınıf arkadaşları da oldukça önemli bir rol oynar.

Çocuklar büyüdükçe, örnek aldıkları ve etkilendikleri kişilere aileleri dışındaki insanlar da eklenir. Toplumsal bağlam ile birleşince, çocuklara aileleri tarafından öğretilen değerler bozulabilir ya da çarpıklaşabilir. Bu yüzden, aile dışındaki çevreyle olan ilişkilerde de ebeveynler olan bitenin farkında olmalıdırlar.

Çocukların medyada gördükleri şeyleri kontrol etmek bu konuda yapılacak en önemli şeylerden biridir. Yapılabilecek en iyi şeylerden biri yalnızca yaşlarına uygun şeyleri izlemelerine izin vermenizdir.

Çocuklar şarkıcılar, oyuncular, sporcular gibi beğendikleri ünlüleri taklit edebilirler. Fakat uzmanlar bunun çocukları öğrendikleri değerleri etkileyebilecek kadar güçlü olmadığını düşünüyor.

Sonuç olarak, çocuklarda ahlaki gelişim bir süreçtir. Bu süreç, sosyalleşme ve ebeveynlerin evde öğrettikleri normlar ile başlar.

Yukarıda bahsettiğimiz konularda da görüldüğü üzere, çocukların gelişiminde ebeveynlerin rolü inanılmaz derecede fazladır. Ahlak, hem bireysel hem de toplumsal bağlamda çocukların sağlıklı birer birey olabilmeleri için oldukça önemli bir kavramdır.