Ergenlikte Saç Koparma Kompülsiyonu: Trikotilomani

Bu rahatsızlığın detaylarını ve bunu çözmek için neler yapmanız gerektiğini öğrenin.
Ergenlikte Saç Koparma Kompülsiyonu: Trikotilomani

Son Güncelleme: 29 Ağustos, 2019

Trikotilomani olarak adlandırılan, ergenlikte saç koparma olarak da bilinen bu rahatsızlık, insanların saçlarını yolmalarına sebep olan bir dürtü kontrolü bozukluğudur.

Bu durum kötü bir alışkanlığa dönüşebileceği için, zamanla insanların saçlarının büyük bir kısmını yitirmelerine sebep olabilir. Hatta kafanın bazı kısımlarında saç çıkmayabilir ya da daha yavaş uzayabilir.

Eğer çocuğunuz ya da ailenizden birileri bu rahatsızlığa sahipse, onların kötü hissetmelerine sebebiyet vermeyin. Bunun yerine, birlikte buna sebep olan şeyi anlamaya çalışın. Kişiye, tedaviye yönelik alternatifler de sunabilirsiniz. Yalnız bu sayede sevdiğiniz kişi ya da kişilere yararınız dokunur.

Ergenlikte Saç Koparma Rahatsızlığının Temeli

Sağlık uzmanları bu durumu tetikleyen şeyin ne olduğu konusunda kesin bir kanıya varmış değiller. Fakat uzmanlar, bu rahatsızlığın varlığını birkaç durumla ilişkilendiriyorlar:

  • Çevresel faktörler. Birey, depresyon ya da gerginlik gibi dış etmenler sonucu saç koparma alışkanlığı edinebilir.
  • Genetik faktörler. Bazı uzmanlar bu rahatsızlığın kalıtsal olduğuna inanırlar ve bir ailede birden fazla kişinin saç koparma rahatsızlığına sahip olabileceğini belirtirler.
  • Biyolojik faktörler. Ergenlikte saç koparma rahatsızlığının beyindeki biyokimyasal dengesizlikten kaynaklandığını düşünen uzmanlar da vardır. Bu vakada, belirli maddelerin ya da nörotransmiterlerin düzgün çalışmadıkları düşünülür.
  • Streptokokus. Hipotezlerden biri de bu bakteriyel enfeksiyonun trikotilomaniye sebep olduğudur.

Genç bireylerin saç koparma rahatsızlığına sahip olduklarına işaret eden bazı durumlar vardır. Örneğin; fark edilebilir saç dökülmesi, kaş ya da kirpiklerin az olması, kafada ya da vücudun diğer bölgelerinde kelleşmeler, iltihaplı saç kökleri.

Bu rahatsızlığın kafa dışındaki diğer bölgeleri de etkilediğini söylemeliyiz. Kaşlar, kirpikler ve erkeklerde göğüs ve yüz kıllarını bunlara örnek verebiliriz.

Saçlarını tutarak ağlayan kız

Ergenlikte Saç Koparma Rahatsızlığı Olan İnsanların Davranışları

Çoğu vakada bu rahatsızlık, ergenlik öncesinde ya da ergenlikte görülür. Bununla birlikte, bazı hastalarda bu rahatsızlık 2 yaşında ya da 3 ve 4 yaşları arasında da görülebilir.

Ergenlikte saç koparma rahatsızlığı, yetişkin bireylerde olduğu gibi, bir kompulsif sinir bozukluğudur.

Gençler nasıl göründüklerine çok önem verirler. Bundan dolayı, trikotilomani genellikle onların görünüşlerinden utanmalarına sebep olur. Bunun sonucunda, saç dökülmelerini farklı şekillerde gizlemeye çalışırlar.

Ergenlikte saç koparma rahatsızlığı bireylerde düşük özgüvene ve depresyon ya da anksiyeteye sebebiyet verir. Hatta, bu rahatsızlık obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) ile de ilişkilendirilir. Fakat çalışmalar göstermiştir ki bu iki rahatsızlık esasında birbiri ile ilişkili değildir.

Ergenlikte Saç Koparma Rahatsızlığının Tedavisi

Şu ana dek trikotilomaninin kesin bir tedavisi bulunamamıştır. Fakat bununla birlikte, genç bireylerin bu davranışlarını etkili bir şekilde kontrol altına alabilecekleri alternatif tıbbi tedaviler bulunmaktadır.

  • Trikotilomaninin en yaygın tedavisi bilişsel davranış terapisidir. Bu tedaviye bazen farmasötikal serotonin gerialım inhibitörü de eşlik eder.
  • İyi sonuçlar verebilen bir diğer tedavi yöntemi ise hipnozdur.
  • Günlükler saç koparma krizlerine sebep olan durumların belirlenmesinde yardımcı olabilir. Davranışın en çok nasıl ve ne zaman artış gösterdiğini anlamak doktorların uygun tedaviyi belirlemesinde yardımcı olacaktır.
  • Psikanaliz de başvurulabilecek tekniklerden biridir.

Bireylerin Rahatsızlıklarının Kötüye Gitmesine Sebep Olabilecek Faktörler

Genç bireylerin saçlarını koparmalarına sebep olan faktörleri belirlemek ve bu faktörlerin önüne geçmek epey zordur. Genel olarak, en yaygın faktörlerden biri ergenlik döneminde tipik olarak görülen hormonal değişimlerdir. Aile içi tartışmalar da bu dönemde sıklıkla görülebilecek, rahatsızlığı tetikleyen faktörlerden biridir.

Bunlarla birlikte, okul değiştirmek, bir yakınını yitirmek ve cinsel istismar da bu rahatsızlığı tetikleyebilir. Böyle durumlarda, bir uzmanın yardımına başvurmak ve rahatsızlığı olan gençlere saygı göstermek eşit derecede önemlidir. Çocuğunuzun yargılanıyor gibi hissetmediğinden emin olun. Böylece desteğinizin önemini anlayabilirler.

Ergenlikte saç koparma ve gençler üzerindeki olumsuz etkisi

Umut Var!

Gençlerin bu durumdan kurtulmak istemeleri, onları saçlarını koparmalarından vazgeçmeleri için alternatifler aramaya yönlendirebilir.

1. Bunu Yapmalarına Bir Son Vermek İçin Bir Plan Yapın

Bireyin ne zaman saçını koparma ihtiyacı olduğunu gözlemleyin ve o anda olumlu bir şeyler yapmaya çalışın. Saçlarını çektikleri anlarda çocukların günlük yazmaları, onlara durumun ne kadar ciddi olduğunu anlamaları konusunda yardımcı olabilir.

2. Duygularını İfade Edebilmeleri İçin Sağlıklı Seçenekler Sunun

Bu seçenekler anlaşılması ve uygulaması basit seçenekler olmalılar. Bu seçeneklere, resim çizmek, müzik dinlemek gibi şeyleri sayabiliriz. Gençler aynı zamanda gönüllü işlerde çalışmayı da deneyebilirler. Bu sayede kafalarını boşaltabilir, olumlu ve tatmin edici bir şeyler yapabilirler.

3. Özgüven ve Kendini Kabulün Artırılması

Olumsuz duygular ve rahatsız edici durumlar hayatın, insan yaşantısının bir parçasıdır. Bunu kabul etmek, saç koparma dürtüsünü frenleyebilir.

Olumsuz düşünceleri olumlu düşüncelerle değiştirerek özgüvenin inşa edilmesi, gençlerin değerlerini daha da netleştirmelerine ve hayattaki amaçlarını belirlemelerine yardımcı olabilir.

Gençler bir uzman tarafından oluşturulmuş tedavi planının yanında bu tavsiyelerimize kulak verirlerse, trikotilomani rahatsızlıklarını kontrol altına alabilir, dolu dolu ve mutlu bir hayat yaşayabilirler.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.



Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.