Erken Ergenlik: Bilmeniz Gerekenler
Ebeveyn olmak, kişinin başına gelebilecek en zenginleştirici deneyimlerden bir tanesidir. Bununla birlikte, yıllar geçtikçe yardım gerektiren bazı durumlar ortaya çıkar. Erken ergenlik de bunlardan bir tanesidir.
Ergenlik dönemi, kişinin hayatında son derece önemli bir aşamadır. Nasıl davranacağını bilmek ve destek olabilmek amacıyla ebeveynlerin bu aşamayı anlayabilmesi çok önemlidir.
Anne babaların ergenlikle ilişkili bütün faktörleri analiz etmesi ve ergenlik çağındaki çocuğa nasıl davranacağını bilmesi gerekir. Bu, mutlu bir çocukluk döneminde büyük farklar yaratabilir.
Erken ergenlik ne anlama gelir?
Erken ergenlik, çocukların bu döneme normalden iki yıl daha önce girmesi anlamına gelir. Normal yaş olan 11-12 yerine, bazı çocuklar 8-9 yaşında ergenliğe girebilmektedir. Sıklık bakımından, kızlarda erkeklere göre daha yaygın görülür.
Erken ergenliğin sebepleri
Erken ergenlik, genellikle erken püberte olarak bilinir. Bununla birlikte, bu kavram sadece çocuktaki biyolojik veya fiziksel değişimleri ifade eder.Bu dönemde, çocuğun cinsel, entelektüel ve fiziksel doğasında birtakım değişiklikler oluşmasını teşvik eden çeşitli hormonal aşamalar meydana gelir.
Pübertenin hızlanmasını teşvik eden bazı faktörler vardır. Bunlardan birkaçı aşağıdaki gibidir:
- Büyüme hormonlarının veya adrenal hiperplazinin üretimini teşvik eden durumlar gibi, patolojik değişimler
- Testislerin veya yumurtalıkların işleyişinde değişimler
- Hormonal tedavi görmek
- Obezite, fazla kilolu olmak veya bazı durumlarda yiyeceklerin kimyasal bileşimleri
- Genetik faktörler
Bununla birlikte, bazı vakalarda erken ergenlik büyümenin değişkeninden başka bir şey değildir. Sebebin patolojik olduğu durumlarda, süreci yavaşlatmak veya ertelemek için tedaviler mevcuttur. Olası sebepleri derinlemesine inceleyecek, güvenilen bir doktora başvurmak her zaman en iyisidir.
Erken ergenliğin semptomları
Erken ergenliğin semptomları kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bununla birlikte, ortaya çıkacan ilk fiziksel değişimler aşağıdaki gibi olabilir:
Kız çocuklarda erken ergenlik
Kız çocuklarında erken ergenlik ve püberte, genellike bu cinsiyetin fiziksel karakteristiği ile bir arada başlar. Genellikle 8 yaş civarında görülür ve semptomlar aşağıdaki gibidir:
- İlk kez adet görmek
- Cinsel organ çevresinde ve koltuk altında kıllanma
- Meme büyümesi
- Dış genital organın olgunlaşması
“Bu dönemde, çocuğun cinsel, entelektüel ve fiziksel doğasında birtakım değişiklikler oluşmasını teşvik eden çeşitli hormonal aşamalar meydana gelir.”
Erkek çocuklarda erken ergenlik
Kızlarda olduğu gibi, erkeklerde de erken ergenlik fiziksel özelliklerle ilişkilidir. Bu durumda, 9 yaş civarı erken ergenlik olarak nitelendirilir ve semptomlar aşağıdaki gibidir:
- Cinsel organlar testisler ve peniste büyüme
- Cinsel organ çevresi, koltuk altında ve yüzde, özellikle de dudak üzerinde kıllanma
- Ses değişimi ve kas kütlesinde değişim
Büyüme hızında artış, hem kızlarda hem de erkeklerde görülür. Bazen, çocuklar yaşıtlarına kıyasla sınıfın en uzunu olabilirler. Aynı zamanda yüzde akne ve vücut kokusu oluşmaya başlayabilir. Bu dışlanmaya ve duygusal problemlere sebep olabilir.
Erken ergenliğin teşhisi, tedavisi ve önlenmesi
Erken ergenliğin teşhisi için, doktor ilk semptomları gözlemlemelidir. Ayrıca çocuğunuzun tıbbi öyküsünü değerlendirmeli ve kan tahlili yapmalıdır. Böylece durumun patolojik mi yoksa normal mi olduğuna karar verilebilir.
Doktorunuz ayrıca, doğru tedaviyi ve durumla yüzleşmeniz için gerekli olanları sizinle paylaşacaktır. Bazı durumlarda doktorlar aşağıdakileri tavsiye edebilir.
- Genellikle iğne ile, cinsiyet hormonlarının üretimini yavaşlatmak veya engellemek için ilaç kullanımı. Tedavinin süresi çocuğun yaşına göre değişiklik gösterebilir.
- Gerekli görülen durumlarda tümörün alınması.
- Hormon üretimini etkileyen ilaçların kullanımının veya yiyeceklerin tüketiminin azaltılması.
Önlem olarak, çocuğunuzun büyüme hızını kontrol edecek bir doktora pediyatrik kontrollerinizi yaptırmanız iyi bir fikir olacaktır. Sağlıklı beslenme, kilo kontrolü ve fiziksel aktivite çocuğunuzun sağlıklı kalmasına yardımcı olur.
Özetlemek gerekirse, erken ergenlik giderek daha da yaygın bir hale gelen bir sorundur. Durum hakkında bilgi sahibi olmak ve erken harekete geçmek, çocuğunuzun mutlu ve sağlıklı bir çocukluk ve ergenlik geçirmesine olanak tanıyacaktır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Vargas F, Fuentes MA, Lorenzo L, Marco MV, Martínez- Aedo MJ, Ruiz R. Pubertad precoz. Protoc diagn ter pediatr. 2011;1:193-204. [En línea] Disponible en: https://www.aeped.es/sites/default/files/documentos/16_pubertad_precoz.pdf
- Marcos Salas MV, Ibáñez Toda L. Pubertad precoz y pubertad adelantada. En AEPap ed. Curso de Actualización Pediatría 2015. Madrid: Lúa Ediciones 3.0; 2015. p. 95-105. [En línea] Disponible en: https://www.aepap.org/sites/default/files/cursoaepap2015p95-105.pdf