Ani Bebek Ölümü Nedir? Engellemek Mümkün Müdür?

Ani bebek ölümü, pek çok anne ve baba için önemli bir endişe kaynağı olan ve sebebi bilinmeyen bir problemdir. Bu yazımızda, ani bebek ölümü sendromunu engellemek için alınabilecek önlemlere değiniyoruz.

Ani bebek ölümü, bir yaşın altındaki bebeklerde görülen ve nedeni tam olarak bilinmeyen bir sorundur. Bu sendroma yol açan nedenler gerçek anlamda anlaşılamadığından, önleyici tedavi geliştirmek de mümkün olmamaktadır. Yani normal şartlar altında bu durumun önceden tahmin edilemez olduğunu söyleyebiliriz. İşte bu nedenle anne ve babalar bu konuyla ilgili oldukça derin endişe duyarlar. Bu yazımızda, ani bebek ölümü hakkında bilgiler vereceğiz. Ayrıca bu problemin önüne geçmek için alınabilecek bir önlem olup olmadığını inceleyeceğiz.

Ani Bebek Ölümü Nedir?

Ani bebek ölümü, bir yaşın altındaki bebeklerin aniden ve herhangi bir belirti olmadan hayatlarını kaybetmeleri durumuna verilen addır. Bu durumun bebek uykudayken gerçekleştiği görülmektedir.

Bebeğin bulunduğu ortam, o ana kadarki sağlık durumu ve otopsi sonuçları incelense de ani bebek ölümünün herhangi bir tıbbi açıklaması bulunmamaktadır.

Ani ölümün psikolojik nedeninin, bebeğin beyin gelişimini tam olarak tamamlamamasından kaynaklandığına inanılmaktadır. Daha fazla detay vermek gerekirse, bebeğin beyninde nefes alma ve uyuma fonksiyonlarını kontrol etmekten sorumlu olan bölgede oluşan bir problem olduğu düşünülmektedir. Bu beyin bölgesinin henüz yeterince gelişmemiş olması, bebeğin oksijen eksikliği durumunda refleks olarak uyanmasını engellemektedir.

Normal şartlarda vücut, oksijen akışında bir sorun olduğunu tespit ettiği anda bebeğe uyanması ve ağlaması için bir sinyal gönderir. Bebek ağlayarak ihtiyaç duyduğu oksijeni alır ve normale döner. Bu sendromu yaşayan bebeklerde ise beyin ihtiyaç duyulan bu sinyali göndermez ve dolayısıyla çocuk uyanamaz. Bu durumda da vücudundaki oksijen miktarı gitgide azalır.

Risk Faktörleri Nelerdir?

Daha önce de altını çizdiğimiz gibi, ani bebek ölümünün gerçek sebebi tam olarak belirlenememiş olsa da, bu sendromun gerçekleşme ihtimalinin daha yüksek olduğu çeşitli durumlar tespit edilmiştir.

En önemli risk faktörlerinin başında bebeğin karnının üstünde uyuması gelmektedir. Bu yüzden İspanya Pediyatri Birliği bebeklerin sırt üstü yatırılmaları gerektiğini ifade etmektedir. Bunun dışında diğer bazı risk faktörlerini de şu şekilde sıralayabiliriz:

• Bebeğin cinsiyetinin erkek olması.
• Bebeğin prematüre ya da düşük kilolu olarak doğması.
• Bebeğin sıvı tüketimi ve diğer gıdaları yeme konusunda problemi olması ya da yüz bölgesinde bozukluk bulunması.
• Yeni doğan bebeğin önceki günlerde solunum ya da sindirim sistemi problemleri yaşamış olması.
• Aile içinde ani ölümle ilgili daha önceden yaşanmış vakaların bulunması.
• Hamilelik süresince ya da doğumdan sonra annenin sigara içmesi.
• Odanın sıcak olması ya da bebeğin çok sıkı bir biçimde sarılması.
• Bebeğin anne ve babasıyla aynı yatakta uyuması.

Ani Bebek Ölümü Engellenebilir Mi?

Çocuk doktorlarının bebekleri sırtüstü yatırmak gerektiği konusunda tavsiye vermeye başlamalarından sonra ani bebek ölümlerinde çok önemli oranda bir düşüş gözlenmektedir. Daha önce de vurguladığımız gibi bebeğin karın üstü yatması en büyük risk faktörüdür. Bu nedenle bebeğin sırtüstü pozisyonda yattığından emin olursak rahat nefes almasını ve sağlığını da garanti altına almış oluruz.

Bebeği ani bebek ölümü riskinden uzaklaştırmak için anne ve babalar tarafından alınabilecek diğer bazı önlemler de bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şu şekildedir:

• Bir sağlık merkezine giderek doğum öncesi kontrolünüzü yaptırın. Düzenli kontrole gitmek, olası sağlık problemlerinin erkenden belirlenmesi için çok önemlidir.
• Annenin yeterince iyi şekilde beslendiğinden emin olun. Ayrıca annenin sigara ve diğer maddelerden uzak durması önemlidir. Bu iki konu da hem hamilelik süresince hem de bebek doğduktan sonra çok dikkat edilmesi gereken konulardır.
• Bebeğin sigara dumanı olan yerlerde bulunmamasını sağlayın.
• Bebeği nispeten sert ve düz yerlerde yatırın. Aşırı derecede yumuşak yatak ve nevresim takımları ani ölüm riskini artırmaktadır.
• Bebeğin anne ve babasıyla aynı odada uyuması tavsiye edilmektedir. Ancak onlarla aynı yatağı paylaşmamalıdır. Bu sayede anne ve babalar bebeklerini daha yakından izleme ve takip etme olanağı bulacaklardır.
• Bebeğin gerek bulunduğu ortam gerekse giysileri ya da üzerine örttüğünüz battaniye açısından aşırı sıcağa maruz kalmamasını sağlayın.
• Bebeği emzirmek, ani ölümü engelleyici faktörler arasında gösterilmektedir.

Özet Olarak

Ani bebek ölümü, halen hakkında çok fazla bilgi sahibi olmadığımız karmaşık bir problem olma özelliğini sürdürmektedir. Ancak yukarıda saydığımız önlemleri uygulayarak bu problemin ortaya çıkma olasılığını ciddi anlamda düşürmek mümkündür.

Anne ve babaların bebeğin doğumu ya da doğuma hazırlık süreci ile ilgili yeterli derecede bilgi sahibi olmaları ve gerekli eğitimleri almaları son derece önemlidir. Aynı zamanda hem annenin hem de bebeğin düzenli olarak doktor kontrollerine gitmeleri her ikisinin sağlığı açısından önemli bir gereksinimdir.