Besin Piramidi ve Kullanımı
Besin piramidi, dengeli beslenmek için hangi yiyeceklerin ne kadar tüketilmesi gerektiğini gösteren bir grafiktir. Piramit, bunların hepsini oldukça basit ve pratik bir içimde gösterir ve her besin grubunu detaylıca açıklar.
Besin piramidi nasıl yorumlanır?
Et ve meyve gibi yiyecek miktarlarının bazıları aileden aileye değişiklik gösterir. Bununla birlikte, genellikle her besin türü için tavsiye edilen porsiyona uymak iyidir.
Piramidin tabanı: Tahıllar, bakliyatlar ve yumru kökler
Yıllardan beri, tahıllar ve tam buğday unu besin piramidinin tabanında yer almaktadır. Bu, en sık bu yiyecekleri tüketmemiz gerektiği anlamına gelir. İspanyol Sinirbilim Derneğine göre, bu grubun içerisinde bakliyatlar, kuru yemişler ve yumru kökler önemlidir. Örneğin sabah kahvaltınıza yulaf, akşam yemeğinize közlenmiş patates ekleyebilirsiniz.
İkinci basamak: sebzeler ve meyveler
Sebzeler ve meyveler, dengeli bir beslenme için vazgeçilmezdir. Günde en az beş porsiyon meyve veya sebze tüketmek gerekir. Bunu çocuklar için daha kolay hale getirmek için, öğlen veya kahvaltıda yan yemek olarak verebilirsiniz.
Üçüncü basamak: protein kaynakları
Balık, peynir ve süt ürünleri gibi protein bakımından zengin yiyecekler üçüncü basamakta yer alır. Bu, günde en fazla iki veya üç porsiyon süt ürünü tüketmeniz gerektiği anlamına gelir. Ayrıca, günde bir-üç porsiyon arası et, balık ve yumurta tüketebilirsiniz.
Dördüncü basamak: tatlı, kızarmış yiyecekler ve sağlıksız yağlar
Son basamakta, sık tüketilmemesi gereken yiyecekleri bulacaksınız. Bunlardan bazıları şeker, kızarmış yiyecekler ve sağlıksız yağlardır. Çok fazla tüketildiğinde, bu yiyecekler çocuğunuz için zararlı olabilir. Eğer evinizde sağlıklı bir beslenme programı benimsemek istiyorsanız, bu katı tamamen çıkarmalısınız.
Bazı piramitlerde tabanda su yer alır
Bazı besin piramitlerinde tabanda su yer alır. Su, mutlaka çocukların beslenme planında olmalıdır ve çocuklar her gün en az 4-6 bardak su içmelidir.
Zeytinyağı, kötü kolesterolü (LDL) düşürürken, iyi kolesterolü (HDL) yükseltir. Buna ek olarak, sağlığa başka faydaları da vardır. Diyabeti ve yüksek tansiyonu kontrol etmeye yardımcı olur. Zeytinyağı ayrıca anti-inflamatuvar özelliklere de sahiptir.
Göz önünde bulundurulacak noktalar
Aklınızda tutmanız gereken bilgiler arasında en önemli olanı, çocuğunuza su içirmenin çok önemli olduğudur. Bunun yanı sıra, tüketilen tatlı miktarı konusunda da dikkatli olmalısınız. Aileniz için menü hazırlarken size yardımcı olacak ipuçlarından bazıları aşağıdaki gibidir:
- Su çok önemlidir. Bu, meyve suyu veya diğer içecekler içemeyeceğiniz anlamına gelmez ancak bu tür içecekleri sadece özel durumlarda tüketin.
- Tatlılar, beslenme programınızın bir parçası olmamalıdır. Ebeveyn, şekerli yiyeceklerin olumsuz etkilerini göz önünde bulundurmalıdır. Şeker, önceden bahsettiğimiz durumların yanı sıra diş çürüklerine sebep olabilir. Ayrıca, çok fazla tüketildiğinde diyabet gibi daha ciddi durumlara sebep olabilir.
- Süt ürünleri günde 500 ml’den fazla tüketilmemelidir.
- Meyve ve sebzeleri beslenmenize eklediğinizden emin olun. Çocukların günde en az beş porsiyon meyve sebze tüketmesi gerekir.
- Tüketilen yağ miktarını azaltmak da önemlidir. Özellikle de hayvansal yağların tüketimi azaltılmalıdır. Biraz daha sağlıklı olarak düşünülen yağ zeytinyağıdır.
- Tuz tüketimini azaltın. Şeker gibi, fazla tuz da hastalıklara sebep olur.
- İnsanlar genellikle balıktan çok et tüketir. Bununla birlikte, uzmanlar etten çok balık tüketilmesi gerektiğini söylüyor.
- Hala emzirdiğiniz bir bebeğiniz varsa, en az 6 aylık olana kadar devam edin.
- Tahıl, patates ve bakliyat tüketmeyi ihmal etmeyin.
Besin piramidini kullandığınızda, dengeli beslenmek son derece kolaydır. Yiyecekleri doğru porsiyonda tüketmek, çocuğunuzun sağlıklı olmasına yardımcı olur. Buna ek olarak, hem fiziksel hem de zihinsel olarak gelişime yardımcı olur.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Hartley L., May MD., Loveman E., Colquitt JL., Rees K., Dietary fibre for the primary prevention of cardiovascular disease. Cochrane Database Syst Rev, 2016.
- Arulselvan P., Fard MT., Tan WS., Gothai S., et al., Role of antioxidants and natural products in inflammation. Oxid Med Cell Longev, 2016.
