Çocuklarda Görme Bozuklukları ve Sınıf Etkinlikleri

Birlikte yapılan etkinliklere ve oyunlara katılarak, görme bozuklukları olan çocuklar kendilerini aynı zamanda hem sınıfa ait, hem de sınıfın değer verilen bir parçası olarak hissederler.

Toplumumuzda engelli olan çocukların yapılan etkinliklere katılması ve kabul görmesi için oldukça gayret edilmektedir. Burada değindiğimiz konu ise çocuklarda görme bozuklukları ve hoşlandıkları sınıf etkinliklerine katılmaları.

Büyürken çocukların hayatında diğer çocuklarla oynamaları en önemli aktivitelerden biridir. Bu nedenle, bu yazımızda görme bozuklukları olan çocukların katılabilecekleri bir takım etkinlikler hakkında sizlere bilgi vereceğiz.

Çocuklarda görme bozuklukları

Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, bizim görme kalitemizi belirleyen dört kategori söz konusudur:

1. Normal görme
2. Hafif görme bozukluğu
3. Ciddi görme bozukluğu
4. Körlük

Bu dört kategoriyi insanlar genellikle şu şekilde üç grup olarak düşünmektedirler: normal görme, hafif veya ciddi görme bozuklukları ve körlük.

Görme bozuklukları olan çocuklar için etkinlikler

Görme bozukluğu olan çocuklar daha iyi motor becerileri geliştirirler ve diğer duyularını kullanırken de daha kolay adapte olurlar.

Sınıf içi etkinliklerde özellikle görme bozukluğuna sahip çocukların da katılması önemlidir. Yani denilebilir ki; öğretmenler etkinlikleri planlarken sınıftaki bütün çocukları göz önünde bulundurmalıdır.

Bunun sınıftaki bütün çocuklar için şöyle bazı avantajları söz konusudur:

• Görme bozukluğu olan çocuklar kendilerini diğerlerine göre aşağı seviyede görmeyecek, aksine kendilerini diğerleriyle eşit hissedeceklerdir. Bu durum onların kişisel zihin sağlıkları için çok önemlidir.
• Diğer çocuklar da görme bozukluğu olan arkadaşlarının yaşadığı zorlukların daha çok bilincinde olacaklar ve bu konuyu çok daha ciddiye alacaklardır.
• Görme bozuklukları olan çocuklar için çok önemli olan bu oyunlarla bütün çocuklar daha iyi motor ve duyusal beceriler geliştireceklerdir. Bu ise aynı zamanda diğer çocukların da yararınadır.

Etkinlik: Nuh’un Gemisi

Bu oyunu oynatmak için öğretmenin geniş, açık bir alana ihtiyacı vardır ve teybi sınıfta bütün çocukların duyabileceği uygun bir yere koymalıdır. Bu cihazdan herhangi bir hayvanın veya bir maddenin (su, ateş, rüzgar gibi) sesi duyulacaktır.

Normal görmeye sahip olan çocukların gözleri bağlanır, böylece görme bozuklukları olan çocuklardan daha avantajlı olmazlar. Çocuklar oyuna kaç çocuk dahil olacaksa ona göre ikili veya daha kalabalık gruplara ayrılırlar.

Her şey hazır olduktan sonra, öğretmen teypten sesler çalmaya başlar. Çocuklar dikkatlice dinlemeli ve sesin geldiği yön olduğunu düşündükleri tarafa doğru hareket etmelidirler.

Öğrenciler sesi duyup doğru yöne gittikleri takdirde, öğretmen onlara dinlettiği hayvanın veya eşyanın çizilmiş bir resmini verir. En çok resim toplayan grup oyunu kazanır.

Bu oyun, çocuklar grupla çalıştıkları ve birlikte kararlar aldıkları için faydalıdır. Çocuklar işbirliği yapmak ve aynı noktaya birlikte gitmek zorundadırlar. Dahası, duyusal kapasitelerini ve gruba uyum sağlama yeteneklerini geliştirirler. Çünkü dinlemeleri ve sesin nereden geldiğini tahmin etmeleri gerekir.

Ellerini uzatarak ve etraflarına dokunarak dikkatlice hareket etmek zorundadırlar. Böylece diğer çocuklara çarpmamaya çalışırlar. Ayrıca, bu oyunla görme harici diğer duyularını kullanarak kendilerini yönlendirme becerisine ihtiyaç duyarlar.

Etkinlik: Gizli kod

Gizli kod oyunu daha büyük çocuklar için tavsiye edilir. Çünkü biraz daha karmaşık bir oyundur. Geniş, açık bir alanda öğretmen, küçük bir engel parkuru oluşturur.

Engel parkurunun girilecek küçük bölmeleri veya patikaları olmalıdır, böylece çocuklar gerektiğinde onun diğer tarafına geçebilirler. Engel parkurunu ilk geçebilen grup bitiş çizgisine ulaştığında kupayı alır.

Engelden geçebilmek ve kupaya ulaşmak için öğretmen, çocukları ikili gruplara ayırır ve her gruptan bir çocuğun gözlerini bağlar. Gözleri bağlanmayan çocuk, gözleri bağlanmış diğer çocuğa rehberlik eder.

Etkinlik daha da zorlaştırılır, çünkü her bir öğrenci çifti birbirlerini yönlendirmek için özel bir kod oluşturmak amacıyla önceden birlikte çalışmak zorundadırlar.

Gizli kod renklere veya seslere dayandırılmalıdır. Örneğin, kod sarı olursa sağa doğru git; mavi olursa sola doğru git; köpek gibi havlayınca üç adım öne git, gibi.

Bu oyun çocuklara şu becerileri kazandırır:

• Çevresini görmeden gideceği yolu bulma.
• Diğer sınıf arkadaşına güven duyma.
• Birlikte karar verdikleri gizli kodu unutmayarak hafızalarını geliştirme.

Etkinlik: Objeleri tanıma

Daha küçük çocuklar için objeleri tanıma oyunu, görme bozukluklarına sahip çocuklarla birlikte iyi bir etkinlik olabilir. Öğretmen çocukların gözlerini bağlar, böylece bütün çocuklar aynı sınırlamaya sahip olurlar. Nesneleri dağıtırlar, böylece çocuklar her birini tanımlamak için dokunma duyularına güvenmeleri gerekir.

Eğer obje herhangi bir ses veya gürültü çıkarıyorsa, çocuklar için yardımcı olabilir. Objelerin her birinin farklı materyallerden yapılmış olması gerekir. Her birinin farklı dokuları, büyüklükleri olmalıdır, böylece çocuklar onların özelliklerini dokunarak anlayabilsinler. Her bir oyun, çocukların motor becerilerini uyararak algılama yeteneklerini geliştirir.