Çocuklarda Şeker Tüketimi: Bir Sınır Var mı?
Çocuklarda şeker tüketimi, sakaroz veya glukoz vücuda ve akla enerji sağladığından önemlidir. Ancak, ne kadar tüketebilecekleri konusunda bir sınır olmalı, değil mi?
Aslında evet. Çocuklar, hastalık veya diş çürümesi riski olmadan, büyümek için sadece gerekli miktarda tüketmelidirler.
Yaşamlarının ilk aylarında, çocuklar şekeri sütten alır (mama veya anne sütü). Aslında anne sütü, bebeklerin doğru besin değerleri ile büyümeleri için yeterli su, yağ, protein ve şekeri içerir.
Çocuklar ne kadar şeker tüketmelidir?
Çocuklar büyüdükçe beslenme programları değişkenlik gösterir. Farklı lezzetler ve besin katkıları olan yiyecekler yemeye başlarlar.
Bu yiyecekler, çocukların sağlıklı bir vücut ağırlığını korumasını ve uygun şekilde gelişmesini sağlamak için gerekli kalori ve besin dengesini sağlamalıdır.
Ancak, çocuklar 2 yaşına gelene kadar (sütte bulunanlar dışında) şeker tüketmemelidir. Daha sonra, 5 yaşına gelene kadar günde 15 gram şeker tüketebilirler.
4-14 yaş arasındaki sınır, günde 25 grama kadar çıkar. Dünya Sağlık Örgütü, çocuklarda şeker tüketiminin günlük kalori gereksinimlerinin %10’undan fazla olmaması gerektiğini belirler. Bu, günde maksimum altı çay kaşığına eşittir.
Çocuklarda aşırı şeker tüketiminin riskleri
Şeker gerekli olsa da, hiç kimse buna bağımlı olmamalıdır. Enerji sağladığı, beyin sağlığına iyi geldiği ve yağları metabolize ettiği doğrudur.
Tercihen, doğal kaynaklar yoluyla ve ölçülü olarak elde edilmelidir. Tüm şekerli içecek ve tatlıları beslenme programının dışında bırakmak için çaba sarf etmeliyiz.
İşlenmiş şekerlerin tüketimini en aza indirmek, çocuklarda obezite, diyabet ve kardiyovasküler problemler gibi bozuklukları ve diğer sağlık sorunlarını önleyecektir.
Dünya Sağlık Örgütü‘ne göre 2016 yılında, 5-19 yaşları arasında, fazla kilolu veya obez olan 340 milyondan fazla çocuk ve genç vardı.
Aşırı tüketildiğinde kolesterol seviyelerini, trigliseritleri, kan basıncını yükseltir ve pankreasta hasara neden olur. Bazen bir anda açlığımızı durdurabilse de, uzun vadede hiperaktivite, kaygı ve depresyon gibi çeşitli patolojileri tetikleyebilir.
Doğal şeker: en iyisi!
Glikoz esansiyel bir monosakarittir veya sukroz ya da şekerlerin içinde bulunan basit bir karbonhidrattır. Onu tükettiğimizde doğrudan kan akışımıza gider ve orada kalır.
Daha sonra, enerji üretmek için karaciğere ulaşır ve fazlalık yağ şeklinde depolanır. Bu nedenle, tüketmemiz gerekenden daha fazlasını tüketmemeye önem vermeliyiz.
İyi şeker
Şeker genellikle doğal ve rafine gıdalarla ilgilidir. İyi besinleri genellikle süt ürünlerinde, laktoz formunda, ayrıca meyvelerde, taze sebzelerde ve balda fruktoz formunda bulunur. Bu durumlarda, alımında herhangi bir sınır yoktur.
Bal ve akçaağaç şurubu doğal şekerlerdir. Stevia ve tahamatin adıyla bildiğiniz başka şekerler de var. Yapay şekerler (veya modifiye şekerler olarak adlandırılanlar) sakarin, siklamat, aspartam, vb. maddelerdir.
Farklı yiyeceklerde bulunabilir. Şeker kamışı veya meyvede bulunan şeker, karbonhidrat formunda kalori sağlar. Ancak, onları metabolize etme yöntemimiz tamamen farklıdır.
Kötü ya da sağlıksız şeker türü
Ebeveynler olarak çocuklarımızın rafine veya işlenmiş şeker tüketimini kontrol etmeliyiz.
Şekerler veya şekerli içecekler, nişastayı oluşturan çeşitli moleküllerin birleşmesinden gelen karmaşık şekerleri içerir. Çocuklarımız bunları fazlasıyla tükettiklerinde, sağlıklarını riske atarlar ve hastalıkları tetikleyebilirler, bu yüzden ebeveynleri olarak bu durumu kontrol altında tutmak bizim görevimizdir.
Endüstrileşmiş gıdalarda şekerler
Bir insanın, fark etmeden aldığı şeker miktarını belirlemek zordur. Tükettiğimiz yemeklerin gerçek bileşimini bilmemek büyük miktarda glikoz yeme riskini artırır.
Doğru bilgiyi almak için, işlenmiş gıdaların etiketlerini tüketmeden önce okumak önemlidir. Yine de dikkat edin, çünkü bu bilgiler her zaman net veya görünür değildir.
Sıklıkla, tükettiğimiz şekerin %80’i endüstrileşmiş gıdalardan geliyor. Bunu fark etmeyebiliriz çünkü bazıları sağlıklı ve zararsız olarak etiketlenmiştir, bu yüzden yukarıdaki husus son derece önemlidir.
Besin içeriği etiketleri yararlıdır
Besin içeriği etiketleri, bir ürüne dahil edilen yağ ve şeker miktarını görmemizi sağlar, böylece tükettiğimiz kaloriyi kontrol edebiliriz. Bu etiketlere dikkat etmek, özellikle çocuk sağlığıyla ilgilenirken oldukça faydalıdır.
Çocuklarda önerilen miktarda şeker tüketiminin farkında olmak esastır. Bu, vücutlarının düzgün gelişim için ihtiyaç duyduğu besin maddelerine dengeli bir katkı sağlamamıza olanak sağlayacaktır. Ayrıca kendimize ve sağlığımıza da özen göstermemiz onlar için örnek teşkil edecektir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Hennet T., Weiss A., Borsing L., Decoding breast milk oligosaccharides. Swiss Med Wkly, 2014.
- Stanhope KL., Sugar consumption, metabolic disease and obesity: the state of the controversy. Crit Rev Clin Lab Sci, 2016. 53 81): 52-67.