Feurstein'ın Aracılı Öğrenme Deneyimi Teorisi

Aracılı öğrenme deneyimi teorisi tüm insanların öğrenme potansiyellerini geliştirebilecekleri fikrine dayanır. Daha fazlasını öğrenmek için yazımızı okuyun! 
Feurstein'ın Aracılı Öğrenme Deneyimi Teorisi

Son Güncelleme: 10 Kasım, 2020

Bugün birçok uzman, hala bu konu üzerinde çalışıyor ve kendilerine şu zekayla ilgili şu soruyu soruyorlar: Zeka doğuştan mıdır yoksa sonradan mı edinilir? Psikolog Reuven Feuerstein’ın bu soruya çok net bir cevabı vardı. İnsan zekasının biyolojik kısmını tartışmamasına rağmen, tüm insanların sözde aracılı öğrenme deneyimi teorisiyle zekalarını geliştirme becerisine sahip olduklarını savundu.

Reuven Feuerstein ve evrensel bilişsel değiştirilebilirlik

Romanya’da Botoşani şehrinde doğan ve Gelişim Psikolojisi alanında doktora yapan Feurstein, hayatının büyük bir kısmını eğitime ve yoğun şekilde öğrenme zorluğu çeken insanlara adadı.

Feurstein, yapısal bilişsel değiştirilebilirlik ve aracılı öğrenme deneyimi (MLE) gibi muhteşem teorilerin yazarıdır.

Buna dayanarak, değiştirilebilir ortamların oluşturulması ile birlikte, ünlü Öğrenme Eğilimini Değerlendirme Cihazı’nı geliştirmiştir.

küçük kız laptop

“Zeka statik bir yapı değil, yaşam boyunca gelişmeye devam edebilen açık, dinamik bir sistemdir.”

– Dr. Reuven Feuerstein –

Aracılı öğrenme deneyimi teorisi nedir?

Feuerstein, minimal eğitim düzeyine sahip kişilerle çalışma deneyiminin ardından, bu kişilerin performanslarının bilişsel süreçler yoluyla zamanla değişebileceği sonucuna vardı. Bir başka deyişle, tüm insanlar öğrenme potansiyellerini geliştirebilirler.

Feuerstein, işte bu öncüle dayanarak aracılı öğrenme deneyimi teorisini formüle etti. Aracılı öğrenme deneyimi, öğrenci ile arabulucu arasındaki etkileşimin kalitesini ifade eder. Bu etkileşimde, arabulucu, öğrencinin öğrenme sürecini seçer, genişletir ve yorumlar.

Bir başka deyişle, eğitimci, öğretim-öğrenme sürecinde bir arabulucu olarak görev yapar. Ancak Feuerstein için, öğrenci ve öğretmen arasında yalnızca denetim ve etkileşim olması, aracılı öğrenme deneyiminin oluşması için yeterli değildir. Bu nedenle, sorumlu, sevecen, bilgili ve yetkin bir arabulucu, öğrenci ve aracılı öğrenme deneyimi arasında aracı olmalıdır.

Bunun yanında, uzman Silvia Ester Orrú’ya göre, kaliteli aracılı öğrenmenin gerçekleşmesi için, arabulucunun kasıtlı bir şekilde olumlu yönelmişlikten ayrılması gerekir. Bir başka deyişle, her insanın öğrenme potansiyelinin değiştirilebilir olduğu temelinden.

“Aracılı öğrenmenin öğrencileri çevrelerine entegre etmenin bir yolu olarak kullanılması, tüm uyaranların, onları düzenleyen bir eğitimci tarafından dönüştürülmesinden oluşur. Burada amaç, onları çevreleyen evrenin daha iyi anlaşılmasını sağlamak için bu uyaranları organize etmek ve değiştirmektir.”

– Silvia Ester Orrú –

çocuk mikroskop

Aracılı öğrenme deneyiminin avantajları

  • Öğrencilerin öğrenme sürecine katılmaları için ilgilerini uyandırır.
  • Performansları düşük olduğunda bile öğrencinin öğrenmesini geliştirir.
  • Öğrenciler, daha önce öğrenilen bilgileri kullanmayı ve böylece tutarlı bir şekilde akıl yürütmeyi öğrendikçe, davranışlarını düzenlemeye ve kontrol etmeye yardımcı olur.
  • Arabulucu tarafından önerilen etkileşim ve motivasyon aracılığıyla öğrencileri, aktif ve iş birlikçi katılım göstermeleri için teşvik eder.
  • Kökenini her öğrencinin psikolojik açıdan bireyselleştirilmesinden ve farklılaşmasından alır. Çünkü öğrenciler, kendi öğrenme süreçlerinin aktif katılımcıları olan, grubun geri kalanından bağımsız düşünebilme becerisine sahip kişiler olarak kabul edilirler.
  • Öğrencilerin gelecekteki hedeflerine ulaşmaya odaklanmalarına yardımcı olur. Bir başka deyişle, aracılı öğrenme deneyimi, bireylerin hedeflerini aramalarını, planlanmalarını ve bu hedeflere ulaşmalarını teşvik eder.
  • Bu öğrenme, öğrencilerde, farklı düşünmenin yanı sıra entelektüel merakı ve özgünlüğü geliştirir.

Son olarak, Feuerstein’ın aracılı öğrenme deneyimi (MLE) teorisinde ortaya çıkardığı bilişsel gelişime ulaşmak için bu eğitim felsefesinin ana fikrini unutmamalıyız. Arabulucu, öğrencilerinin değişme becerilerine inanarak öğrenme potansiyellerini görmelerini sağlamalıdır.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Ester, S. (2003). Reueven Feuerstein y la teoría de la modificabilidad cognitiva estructural. Revista de Educación, nº 323, p. 33-54. Ministerio de Educación y Formación Profesional, Gobierno de España. Recuperado de: https://www.mecd.gob.es/dctm/revista-de-educacion/articulosre332/re3320311443.pdf?documentId=0901e72b81256ae0
  • Feuerstein, R., Rand, Y., Hoffman, M. y Miller, R. (1980). Instrumental Enrichment: an intervention program for cognitive modifiability. Baltimore: University Park Press.
  • Gómez, P. (2013). Teoría de la experiencia del aprendizaje mediado del Dr. Reueven Feuerstein: la importancia del maestro como principal mediador del aprendizaje. Universidad Pedagógica Nacional. México, D.F.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.