Müfredat Geliştirme: Lawrence Stenhouse Yöntemi

Bugünkü yazımızda, müfredat kavramına yakından bakacağız ve müfredat geliştirme ile ilgili Lawrence Stenhouse modelinden bahsedeceğiz.

Müfredat geliştirme için Lawrence Stenhouse modeli, müfredatı öğretimde güçlü bir dönüşümsel element olarak ele alır. Bu modelde, öğretmenlerin rolü çok yücedir. Eğitimciler kendi öğretme deneyimleri için birer araştırmacı gibi hareket etmelidir.

Lawrence Stenhouse, 1926’da Manchester’da doğmuştur. Kariyerini, yetmişlerde farklı seviyelerde öğretme ve müfredat araştırmalarına adamıştır..

Müfredat nedir?

Lawrece Stenhouse müfredat modelini daha iyi anlayabilmek için önce müfredat kavramını tanımlamamız gerekir. Müfredat teriminin birçok anlamı ya da tanımı vardır.

Öncelikle, orijinali curriculum olan müfredat kelimesinin curriculum vitae (CV), yani özgeçmişle ilgisi vardır. Bu kavram, bilgi birikimi anlamına geldiği gibi aynı zamanda bir kişinin sahip olduğu akademik deneyimler ve iş deneyimlerini de içerir. 

Müfredatın ikinci anlamı, bir eğitim enstitüsünün takip ettiği plan ya da programdır. Bu hem okulları hem de üniversiteleri kapsar. Latince olan curriculum kelimesi kariyer anlamına gelmektedir. Bu yüzden, müfredat, öğretme sürecinde ders içeriğine yapı ve temel oluşturur.

Lawrence Stenhouse müfredat geliştirme modeli

Lawrence Stenhouse’a göre, müfredat sadece ders içeriğini anlatan basit bir liste ya da yöntem ve amaçların sade bir taslağı değildir. Bu İngiliz eğitimciye göre müfredat, bütün bir eğitimsel projedir.

Müfredat, ideolojik, sosyo-antropolojik, pedagojik, epitemolojik ve psikolojik kavramların tamamının bir araya gelmesidir. Tüm bu faktörler, öğretimin ulaşması gereken amaçları belirler.

Stenhouse, müfredat, belli bir toplumun sahip olduğu bireylere göre belirlediği hedeflerini barındırır. Müfredat, bilgiye dair bir vizyon içerdiği gibi eğitimcinin rolü ve eğitim süreci de müfredatın bir parçasıdır.

Bu bağlamda, Stenhouse, müfredatın ayrıntılı bir şekilde hazırlanması ve uygulanmasında öğretmenlerin ve profesörlerin rolünün çok önemli olduğunu belirtmektedir.

Eğitimcilerin, öğrencilerde ne gibi değişimlere yol açmaya çalıştıklarını bilmesi gerekir. Ayrıca, bu değişikliklerin sağlanması için nasıl bir öğretme yolu izleneceği de eğitimcilerin karar vermesi gereken bir durumdur.

Bu yüzden, sürekli çalışmak ve eğitim yöntemleri ile ilgili araştırmalar yapmak çok önemlidir. Bu süreçte teori ve pratik, yakın olmalı hatta iç içe geçmelidir.

Müfredat geliştirme için Stenhouse modelinin en güçlü fikirleri

Aşağıda, Lawrence Stenhouse modelinin en aydınlatıcı fikirlerinden bahsedeceğiz:

• Öğrencilere ne öğretileceği ve nasıl öğretileceğinin belirlenmesi için eğitimcilerin, müfredat hazırlanması ve geliştirilmesine aktif olarak katılması çok önemlidir. Bu yüzden, bu müfredat modeli esnek, açık, yaratıcı ve yenilikçidir.
• Eğitimcilerin araştırma yapması ve bunun sonuçlarını eylemlerine yansıtması gereklidir. Ayrıca, bunu, öğrencilerin ihtiyaçlarına paralel olarak yapmaları gerekir. Bu sayede, uyguladıkları yöntemleri değiştirmek, geliştirmek ve mükemmelleştirmek için bunların daha iyi anlaşılmasını sağlamış olurlar.
• Ayrıca, bu modeli uygulayan okulların ceza sistemini de sorgulaması gerekir. Eğitimcilerin profesyonel olarak gelişmesi, onların daha eleştirel olmasını sağlar. Öğretmenlerin kendilerine sürekli olarak ne tarz öğrenciler yetiştirdiklerini sorması gerekir çünkü bu gençler gelecekte toplumu oluşturacak olan bireylerdir.

• Stenhouse, üç element içeren bir müfredat modelinden bahseder. Model, daha önce bahsettiğimiz iki nokta ile beraber, bireyin bilgi ve öğrenme yöntemine göre kolay anlaşılır olmaya odaklı bir öğrenme sürecini bir araya getirir.
• Stenhouse’un modeline göre, değerlendirme süreci de farklıdır. Müfredat süreci, eğitim üzerinde araştırmacı olmayı gerektiren bir süreç olduğu için, eğitimcilerin öğrencileri değerlendirme süreci de sonuç yerine gelişim odaklı olmalıdır.

Sonuç

Lawrence Stenhouse bu müfredat geliştirme modelinin, araştırma ve aksiyon almanın, öğretmenler için de özgürleştirici ve bağımsızlaştırıcı bir yol olduğunu belirtmektedir. Bu bağımsızlık, tabii ki, eğitimcilerin, toplumun empoze ettiği ceza ve otoriterliği reddettiği noktada var olur.