Bebeklerde Dil Gelişimi

Her çocuğun konuşmaya başlama zamanı, kendi gelişim ve öğrenme sürecine göre değişir. Fakat bebeklerde dil gelişiminin belirli aşamaları vardır.

Dil, insanların iletişim kurmasına yardımcı bir araçtır. Bebeklerde dil gelişiminden başlayacak olursak, bunun uzun ve karmaşık bir süreç olduğunu söyleyebiliriz. Bugünkü yazımızda, çocukluğun başlangıcında ivme kazanan bu süreçten bahsedeceğiz.

Dil, düşüncelerin mantık çerçevesinde aktarılmasını sağlayan ortak normlara verilen isimdir. Ulusal Sağırlık ve Diğer İletişim Bozuklukları Enstitüsü (NIDCD) dilin tanımını bu şekilde yapıyor.

Bebeklerde Dil Gelişimi

Doğumdan İlk 6 Aya Kadar

• Kafalarını sesin geldiği yöne doğru çevirirler.
• Ses tonundaki değişimlere tepki verirler.
• Müzik seslerini dikkatle dinlerler.

Bebekler 6 aylık oldukları zaman, ana dillerindeki belirli sesleri tanıyabilmeye başlarlar. Ayrıca bu süreçte; agulamaya, gülmeye ve konuşmaya benzer sesler çıkarmaya başlarlar.

6 Aydan 1 yaşa kadar

Çocuklar istikrarlı bir şekilde sesler çıkarmaya başladıklarından itibaren, daha detaylı bir biçimde iletişim kurmaya başlarlar. Bebekler 6. aydan 1 yaşa kadar geçirdikleri süreçte şu gelişmeleri gösterirler:

• Diğerleri onlarla konuşurken dinlerler.
• Ana dillerinde sık sık ve yaygın biçimde kullanılan kelimeleri anlarlar.
• Sözlü ricalara tepki verirler.
• Uzun uzun agular ve kısa sesler çıkarırlar.
• İlgi çekmek için agularlar.
• Mimiklerle iletişim kurarlar.
• Konuşmalardaki belirli sesleri taklit ederler.
• Dili bir şeyler istemek, duygularını ifade etmek, tepki vermek ya da kabul etmek için kullanırlar.
• İlk kelimelerini telaffuz ederler.

1-2 Yaş Arası

Bebeklerin fonolojik süreci 1 yaşlarından sonra hızlı bir gelişme gösterir. 1 yaş sonrasında çocuklar daha net sesler çıkarır ve konuşurken daha fazla kelime kullanmaya başlarlar.

Ayrıca, bağlama göre konuşmalarını çeşitlendirebilirler. Sohbet etmeyi de öğrenirler. Bu süreçte, çocukların iletişim becerileri şu yönlerde gelişir:

• Basit soruları anlarlar.
• Hikaye ve şarkı dinlemekten keyif alırlar.
• Kelime dağarcıklarını sürekli olarak geliştirirler.
• Sorular sorar ve basit cümleler kurarlar.
• Dili bilgi almak ve bilgi vermek için kullanırlar.

2-3 Yaş Arası

2 ile 3 yaş arasında, çocuklar dillerini geliştirmeye devam ederler. Karmaşık, olumsuz, sıralı, bağımlı cümleler ve soru cümleleri kurmaya başlarlar.

Bu süreçte, iletişim ve aksiyonun ilişkisini net bir biçimde görürüz.

• Kelime kullanımı onlar için her şeydir.
• Ayrıntılı hikayeler kurarlar.
• Zaman, kişi ve fiil çekimlerini doğru kullanırlar.
• Aile üyeleri ve arkadaşları anlattıklarını net bir biçimde anlayabilir.
• Nesneleri isimlendirebilirler.
• Özel isimlerle cins isimlerini ayırabilirler.

Bebeklerde Dil Gelişiminde Ailenin Önemi

Çocukların eğitimi ailede başlar. Bundan dolayı, bebeklerde dil gelişimi konusunda ailenin yeri çok önemlidir. Çocuğun ailesi görsellik, ses ve sohbet konusunda destek sağlıyorsa, iletişim konusunda daha başarılı bir ilerleme kaydedilir.

Bu açıdan, anne babanın dil gelişimine destek olması, öğrenme ve bilişsel gelişimi pekiştirmesi oldukça önemlidir. Bunu sağlamak için ebeveynler:

• Soyut ve somut bir dili iç içe kullanmalı,
• Evde genel olarak konuşulan meselelerin dışında da sohbetler açmalı,
• Çocukların, dili temel ihtiyaçlarını ifade etmeleri için kullanacakları bir zemin yaratmalıdırlar.

Bu sayede, çocuklar anaokuluna geldiklerinde çevreleriyle ilişki kurarlarken dili nasıl kullanacaklarını bilirler. Bu, akademik yaşamda tatmin edici sonuçlar alınması için oldukça temel bir etmendir.