Çocuklarda Spor Yaralanmaları

Çocuklarda spor yaralanmaları ve sakatlıklar oldukça sık rastlanan bir durumdur. Çünkü çocuklar genellikle spor yaparken kendilerine pek dikkat etmezler. Örnek olarak, uygun olmayan ayakkabılarla spor yapmak, elverişsiz bir alanda top oynamak ya da koruyucu malzemeleri takmamak bu tür sonuçların ortaya çıkmasına yol açan nedenlerden birkaçıdır.

Çocukların spor yaparken sakatlanmaları ya da yaralanmaları son derece normal bir durumdur. Özellikle çok sık bir biçimde spor yapan çocuklarda bu tür olaylarla karşı karşıya kalma ihtimali daha yüksektir. Çocuklarda spor yaralanmaları yetişkinlere göre çeşitli farklılıklar göstermektedir. Çünkü kendilerine özgü bazı özelliklere sahip olan çocukların lokomotor (harekete ait) sistemi, ciddi bir takım sakatlıklara neden olabilmektedir.

Çocuklarda Spor Yaralanmaları ve Türleri

Sürekli bir biçimde spor yapan bir çocuğunuz varsa, ne tür sakatlıklar ya da yaralanmalarla karşı karşıya kalabileceğinizi bilmek çok önemlidir.  Bu problemler arasında en sık rastlananlar şu şekilde sıralanabilir:

Ciddi Sakatlıklar

En ciddi sakatlıklar arasında kırıklar ve travmatik yumuşak doku sorunları gelmektedir. Bu tür sakatlıklar çocukların oyun sırasında alabilecekleri herhangi bir darbe sonucunda oluşabilir. Las Condes Clinical Medical Journal adlı tıp dergisine göre en sık karşılaşılan ciddi sakatlıklar şu şekildedir:

• Epitroklea (kol kemiği ağrısı) başlangıcı.
• Tibiyal ön omurilik çatlağı.
• Leğen kemiği çıkığı.
• Tibiyal ön bölge çıkığı.
• Diz kapağı çıkığı.

Fazla Yüklenmeden Kaynaklanan Sakatlıklar

Aşırı yüklenme adı ile de bilinen bu tür problemler, tekrar eden bir biçimde yoğun bir biçimde vücudun belirli bir bölgesine yüklenmeden kaynaklanmaktadır. Eğer zamanında tedavi edilmezse çocukların iskelet yapısına zarar verebilir. Farklı nedenleri bulunan bu tür sakatlanmalara yol açan başlıca sebepler şunlardır:

• Antrenman esnasında yapılan yanlışlar.
• Uygun olmayan ayakkabı kullanmak.
• Daha önceden var olan ortopedik sorunlar.
• Uygun olmayan alanda ya da zeminde spor yapmak.
• Kas ve iskelet yapısında dengesizlik bulunması.

Çocuklarda Spor Yaralanmalarına Yönelik Yapılmış Olan Çalışmalar

Bazı spor dallarında çocukların yaralanma ya da sakatlanma olasılıkları daha yüksektir. Bu nedenle hangi sporların çocuklar için daha büyük riskler barındırdığının farkında olmak her anne ve baba için gereklidir.

The International Journal of Medicine and Science in Physical Education and Sport adlı dergi tarafından yapılan bir çalışmaya göre, çocukların sakatlanma olasılığı en yüksek spor dalları şu şekilde sıralanmıştır:

Futbol

Futbol, dünya genelinde çocuklar tarafından en fazla tercih edilen oyundur. Doğrudan temas sporu olan futbol, özellikle bacaklar ve ayaklar başta olmak üzere çok farklı türde yaralanmalara ve sakatlanmalara yol açabilir. Ayrıca futbol oynanan zeminin düzgün olmaması, futbol ayakkabılarının uygun olmaması ya da topun gerektiği gibi kontrol edilememesi gibi nedenler de yaşanan sakatlıkların en önde gelen nedenleri arasında bulunmaktadır.

Araştırmada elde edilen verilere göre okullarda görülen spor kazalarında futbol %41’lik oranla birinci sırada gelmektedir. Spor istatistikleri incelendiğinde, okul döneminde çocukların en fazla sakatlanma yaşadığı spor dalları arasında futbolun salonda oynanan versiyonu olan futsal da bulunmaktadır.

Basketbol

Çocuklar arasında en yaygın sporlardan bir diğeri de basketboldur. Bu spor dalında sakatlanma riski de son derece yüksektir. Çünkü basketbol sahasının durumu ve oyunu oynarken yapılması gereken hareketler nedeniyle sakatlıklar yaşanmaktadır. Basketbol oynarken en sık karşılaşılan sakatlanmalar bilek bölgesindeki sorunlar, aşırı yüklenme, parmak kemikleri arasında meydana gelen sakatlıklar ve parmak eklemleri bölgesindeki problemlerdir.

Araştırma, sakatlık riski bulunan spor dalları arasında basketbolu %15’lik oranla ikinci sıraya koymaktadır.

Diğer Sporlar

En yaygın spor dallarından bir diğeri olan voleybol oynarken eğer top uygun değilse, ön kol bölgesinde sakatlanmalar meydana gelebilir. Diğer yandan, her ne kadar antrenman esnasında sakatlık riski olsa da jimnastik ve judoda bu riskin daha az seviyelerde olduğu görülmektedir. Yapılan araştırmalarda elde edilen verilere göre jimnastik sakatlanmaları oranı %15 ile üçüncü sırada gelirken, diğer spor dallarında toplam sakatlanma ve yaralanma oranı %9 olarak görülmektedir.

Çocuklarda Spor Yaralanmaları Nasıl Önlenebilir?

Çoğu kez spor esnasında meydana gelen sakatlanma ya da yaralanma olaylarını önlemek mümkün değildir. Çünkü bunların büyük bir kısmı direkt temas ya da yapılan sporun içindeki çeşitli hareketlerden kaynaklanmaktadır. Ancak yine de alınabilecek birtakım önlemler yardımıyla, başka nedenlerden kaynaklanan spor yaralanmalarının önüne geçebiliriz. Bu konuda faydalı olacak başlıca önlemler şunlardır:

• Doğru malzeme kullanımı. Her spor dalında uygun bir top, uygun bir oyun alanı ve vücudun gerekli bölgeleri için koruma malzemeleri kullanmak gerekmektedir.
• Yapılan spora uygun bir antrenman tercih edilmelidir.
• Doğru spor ayakkabılarının kullanımı. Yapılan spora ve oyun alanına uygun, doğru ayak numarasında ve diğer özellikleri yeterli bir ayakkabı kullanımı önemlidir.
• Çocukların oyunun tekniğini ve takım oyununun mantığını anlamaları açısından bir spor okuluna gitmeleri tavsiye edilmektedir.
• Eğer çocuk bir sakatlık geçirirse, tekrar oyun oynamadan önce mutlaka tam olarak iyileşmesi gerekmektedir.

Çocukların spor yapmaları kaçınılmaz bir ihtiyaçtır. Aslında bunun pek çok faydasının bulunduğu da bilinen bir gerçektir. Bu konuda anne ve babaların dikkatli olmaları gereken en önemli nokta, çocukların spor esnasında bir yaralanma ya da sakatlanma ihtimallerini en aza indirmek için gerekli olan önlemleri almalarıdır.