Aşı Yaptırmanın Azalması ve Kızamık Hastalığının Artışı

Kabakulak hastalığına karşı yürütülen kampanya sayesinde 2000 senesinden beri 21.000.000 hayat kurtuldu. Fakat 2016 senesinden beri genellikle aşı yaptırmanın azalmasından ötürü kızamık hastalığının %30 artış gösterdiği kayıtlara geçiyor.

Kızamık hastalığının dünyada tekrar artış göstermeye başlamasının temel nedeni aşıların gerektiği gibi yaptırılmaması. 2000 senesinde Amerika Birleşik Devletleri bu hastalığın kökünü kurutmak üzereydi. Bu noktada, yılda 12 vakadan daha az görülüyordu.

Fakat göç ve aşıların uygulanmaması nedeniyle bu amaçtan epey uzaklaşıldı. UNICEF’e göre hastalığın yeniden baş gösterdiğini söyleyebiliriz.

Kızamık Hastalığı Nedir?

Kızamık geçmişte yılda iki milyon ölüme neden olan oldukça ciddi ve bulaşıcı bir hastalık. Bu durum, toplum genelinde uygulanan aşılar öncesinde geçerliydi.

Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre 2017 yılında kızamıktan ötürü hayatını kaybedenlerin sayısı 111.000 idi. Bunların çoğu iki ile üç yaş arasındaki çocuklardı.

Hastalık paramiksovirüs ailesinden bir virüsten kaynaklanıyor ve yalnızca insanları etkiliyor. Doğrudan temas ve hava aracılığıyla bulaşıyor. Öncelikle solunum yollarını, sonrasındaysa bütün vücudu etkiliyor.

Aşı Eksikliğinden Ötürü Kızamık Hastalığının Gösterdiği Etkiler

Enfekte olduktan 10 ila 12 gün sonra virüs kendini yalnızca yüksek ateş ile gösteriyor. Daha sonrasında, ciltte kırmızı renk kabarcıklar şeklinde döküntüler görülmeye başlanıyor.

Döküntüler genelde yüzde ve boyunda başlıyor, ardından eller ve ayaklar da dahil olmak üzere tüm vücuda yayılıyor. Beş günün ardından belirtiler azalmaya başlıyor.

Fakat bazı durumlarda da komplikasyonlar enfeksiyon sürecinden sonra ortaya çıkıp daha ciddi durumlar doğurabilirler. Bu komplikasyonlar arasında körlük, beyin iltihabı, zatürreyi sayabiliriz ve bu belirtiler zamanında tedavi edilemezse ölümle sonuçlanabilir.

Bu bahsettiğimiz ciddi vakalar bağışıklık sistemi düşük olan ve beslenmenin ya da aşıların yetersiz olduğu bölgelerde yaşayan çocuklarda daha yaygın bir şekilde görülür.

Aşıların Yetersiz Olmasının Nedeni Nedir?

Aşı Birliği Gavi’nin direktörü doktor Seth Berkley kızamık hastalığının yeniden artış göstermesini şunlara bağlıyor:

Guatemala, Nijerya ve Pakistan gibi ülkeler, yeteri kadar aşı yaptırılmadığı için kızamık hastalığına karşı hali hazırda alarm halinde. Kızamık aşısının epey ucuz olduğunu göz önünde bulundurursak, bu duruma da parmak basmak gerekiyor. İlaç şirketleri ve UNICEF aşının ücretini herkesin erişebileceği şekilde sabitlemiş durumda.

Aşı bir dolardan az olmasına rağmen çoğu çocuk iki doz alması gerekirken bir doz aşı yaptırıyor. Buradaki sorun bu ülkelerde savaş olması ve yeterli sağlık sisteminin bulunmaması gibi durumlar.

Gelişmiş Ülkelerde Aşı Karşıtı Hareketler

Bu durum ve 2012 senesinde Dünya Sağlık Asamble’sinde Küresel Aşı Hareketi’nin kızamık hastalığının kökünü kurutmak için yaptığı planın onaylanması, gelişmiş ülkelerdeki kızamık hastalığına dair epidomiyolojik istatistiklere ters düşmektedir.

Bu ülkelerde aşının yeterli ölçüde uygulanmaması endişe verici. Aşı karşıtı kampanyalarla toplum gerçekten oldukça yanlış bilgilendirildi. Bu kampanyalar belirtilerin tedavi edilebildiği koşullarda aşının gereksiz olduğunu öne sürüyor. Bunun yanında, aşının tehlikeli yan etkileri olabileceğini belirtiyorlar.

Fakat durum aslında böyle değil. Sağlık uzmanları 1971 ile 1981 seneleri arasında doğmuş kadınlara bir aşı kampanyası düzenlenmesi üzerinde tartışıyorlar. Çünkü hamilelik esnasında kızamık düşüğe ve doğuştan bazı sakatlıklara neden olabiliyor.

Kızamık aşısı 60 yıldan fazla süredir uygulanıyor, güvenli ve etkili oldukları da kanıtlanmış durumda. Öyle ki kızamıkçık ve kabakulak aşılarıyla birlikte karma olarak da yapılıyor. Aşı olanların bazılarında yan etkiler görüldüğü doğru ama her yıl milyonlarca kişinin aşı olduğunu düşünürsek bu göz ardı edilmesi gereken bir oran.

Kızamık Hastalığının Yayılmasının Önüne Geçilmesi İçin Alınan Önlemler

2001 senesinde Kızıl Haç, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, Birleşmiş Milletler, UNICEF ve Dünya Sağlık Örgütü Kızamık ve Kızamıkçık İnisiyatifini imzaladı. Bu inisiyatifin amaçları şunlardı:

• Yanlış bilgilendirmeyle savaşmak.
• Sürdürülebilir yatırım sistemi sağlamak.
• Aşıya toplum desteğini artırmak.
• Bağışıklık sisteminin düşük olduğu bölgelere aşı götürmek.
• Hastalığın kökünü kurutmak.