Çocuklukta Kişilik Komplekslerine Dair Bilmeniz Gerekenler

Çocuklukta kişilik kompleksleri çok yaygın bir şekilde görülür. Kişiliğimiz hayatımızın ilk yıllarında şekillendiği için diğer insanların fikirleri çok erken yaştan itibaren duygusal gelişimimizi etkileyebilir.

Duygusal olarak gelişim gösterebilmeleri adına çocukların saygı görmesi ve sevilmesi gerekir. Bunu sağlayacak olanlar da yalnızca ebeveynleri değil, aynı zamanda akrabaları, öğretmenleri ve arkadaşlarıdır. Eğer yeteri kadar ilgi görmezlerse çocuklukta kişilik kompleksleri ortaya çıkma riski belirir.

Psikolojide, inanış ve davranışlarımızı etkileyen duygu ve düşünce sistemleri “kişilik kompleksi” olarak adlandırılır. Bu dürtülerin algımız üzerinde, genel olarak bilinç dışı bir şekilde, güçlü bir etkisi vardır. Bahsedilen kişilik kompleksleri çoğu durumda çocukluktaki deneyimler ışığında gelişim gösterir.

Biz insanlar daha çok küçük yaşlardan itibaren düşünme ve bunun sonucunda bir eylemde bulunma iradesi elde eder ve hayatın içinde kendimizi var etmeyi öğreniriz. Bir çocuk diğerleriyle iletişim kurmaya genellikle anaokulunda başlar ve farklı farklı kişiliklere sahip çocuklarla tanışır.

Çocuklar diğer insanlarla iletişim kurarak yalnızca övgü ve destekleyici yorumlar almakla kalmazlar. Eleştiri ve değer yargılarıyla, davranışlarıyla alay eden yorumlara da maruz kalırlar. Bu da çocuklukta kişilik komplekslerine yol açabilecek duygusal hasarlar almalarına neden olur. Sonra da hayatları boyunca bu dürtüleriyle yaşamayı öğrenmeleri gerekir.

Çocuklukta Kişilik Kompleksleri: En Yaygın Görülen Kompleksler

Bunlar genelde çok genç yaşlarda ortaya çıktığı için çocuğunuzun kişilik kompleksleri olup olmadığının bilincinde olmanız gerekir. Çocuklar bunu zamanla aşamazlarsa bu durum uzun vadede kişiliklerini etkileyebilir.

Üstünlük Kompleksi

Bir çocuk kendini diğerlerinden ve hatta kendi ebeveynleri ve diğer yetişkinlerden daha üstün görüyorsa bunu fark edersiniz. Bu çocuklar zorba tavırlar takınır ve etrafları üstünde güç ve otoriteye sahip olduklarını düşünürler. Benmerkezci davranışlarıyla diğerlerini önemsemeden hep kendilerini düşünürler.

Bu durumda çocuk kendine güveniyor gibi görünse de bu yanlış bir algıdır. Üstünlük kompleksinin temelinde esas olarak ciddi güvensizlikler yatar. Üstünlük kompleksi olan biri girişken tavırları ve özgüvenli görünümüyle güvensiz hissettiğini gizlemeye gayret eder.

Aşağılık Kompleksi

Bunun temeli de üstünlük kompleksiyle ilişkilidir fakat aşağılık kompleksi olan insanlar bunu dışa farklı yansıtırlar. Herkesin kendilerinden daha iyi olduğunu ve çok az sevildiklerini düşünürler. Çocuklukta aşağılık kompleksi yaşandığında çocuk değerli olmadığını ya da saygı görmeye değer olmadığını hisseder.

Ebeveynler, öğretmenler ve diğer yetişkinler çocuklar arasında kıyaslama yaptıklarında ve bazılarına daha çok ilgi gösterdiklerinde çocuklukta aşağılık kompleksi görülebilir. Tüm iyi niyete rağmen bu kıyaslamalar görece kötü durumda olan çocuğun aşağılanmış hissetmesine ve karşılaştırıldığı çocuktan daha değersiz olduğunu düşünmesine neden olur. Sonra da zamanla kendine dair olumsuz hisler geliştirir.

Çocuklukta Kişilik Kompleksleri: Fiziksel Kompleksler

Çocuk vücudunda bir anormallik ya da engeli olduğu koşulda bir ya da birden fazla fiziksel özelliğine dair olumsuz düşünceler geliştirebilir ve bu da fiziksel kompleksler üretmesine neden olabilir. Farklı olduğunun farkına vardıkça ön plana çıkma konusunda huzursuz hissedebilir.

Örneğin; çocuğun görme bozukluğu ya da kulaklarının boyutuna dair bir fiziksel kompleksi olabilir ya da dişleri çarpıksa bundan utanabilir.

Bir de çocuk fiziksel özellikleri nedeniyle diğer çocuklar tarafından alay konusu ediliyorsa durum daha da kötüleşebilir. Bu çok yaygın görülen bir durumdur ve alay konusu olan kişiyi son derece rahatsız edecektir. Ebeveynler ve öğretmenler bu gibi konulara karşı çok daha fazla duyarlı olmalı ve çocuğa bununla başa çıkması konusunda destek olmalıdırlar.

Değersiz Hissetmek

Bu kompleks özellikle de çok fazla kardeşi olan küçük yaştaki çocuklarda görülebilir. Değersiz hisseden çocuklar kendilerini birey olarak kanıtlamaya çalışırlar.

Küçük kardeşlerin büyüklere kıyasla hayatta daha çok şey başardığı görülmektedir. Bunun mantıklı açıklamalarından biri, çocukluklarında ve gençliklerinde yeterince ilgi görmedikleri için kardeşleri ve ebeveynlerinin onayını beklemeleridir. Bu onayı almak için de ciddi bir çaba sarf ederler.

Narsistlik Kompleksi

Bu genelde tek çocuklarda görülür. Narsist çocukların ebeveynleri onların her şeyden önce kendilerini düşünmelerini sağlamak için fazla koruyucu olurlar. Bu nedenle de bu çocuklar istedikleri her şeyin olacağını ve herkesin ondan hoşlanması gerektiğini düşünürler. Benzer şekilde, dünyanın kendi etraflarında döndüğü kanısına varırlar.

Bu komplekse sahip çocuklar bebekler ve küçük çocuklardaki benmerkezci tavırlardan kopamazlar. Bunun sonucunda da büyüdüklerinde narsist bireylere dönüşürler.

Çocuklukta Kişilik Kompleksleri İle Nasıl Başa Çıkılır

Çocukluk hayatın en güzel, en mutlu, en huzurlu dönemidir. Fakat çocuklukta görülen kişilik kompleksleri ileriki hayatta mutluluğu sürdürmekte ve duygusal anlamda dayanıklı olma konusunda bazı zorluklar çıkarabilir.

Bundan ötürü, çocuğunuz yanlış duygusal tepkiler verdiğinde onu uyarmanız gerekir. Onlara kişisel sınırları olması ve etraflarındaki her şeyin onları etkilememesi konusunda öğüt vermeniz sağlıklı olacaktır. Kendilerinden emin olmaları olumlu bir şeydir.

Bu sayede çocukluk kompleksleri sağlıklı sınırlar içerisinde tutulabilir. Bunun sonucunda da çocuk kendi zayıflıklarını kabul edip diğer bireyler onu dışlarsa bunun üstesinden gelebilir.

Çocuklukta Kişilik Kompleksleriyle Başa Çıkmak İçin Öneriler

Kişilik komplekslerinin uzun vadede çocuğunuzun kişiliğini etkilemesini istemiyorsanız onları özgüvenli bir şekilde yetiştirmeniz gerekir. Bunu sağlamanız için bazı önerilerde bulunmak istiyoruz.

Çocuğunuzla Sağlam Bir Bağ Kurun

Çocuğunuzun özgüvenli olması için onun güvende hissetmesini sağlamalı ve onu motive etmelisiniz. Bu sayede, çocuğunuz duygusal anlamda desteklendiğini hissedecek ve bu da olası zorluklarla mücadele ederken ona yardımcı olacaktır.

Onları Teselli Edin ve Zorluklarla Başa Çıkmaları İçin Yardımcı Olun

Çocuğunuz bir zorlukla karşılaştığında onun yanında olmalısınız. Acılarını anlamaya çalışın ve onları teselli edin. Belki de çocuklukta siz de benzer hisleri tattığınız için onunla empati kurabilirsiniz. Çocuğunuza tavsiye verebilecek en yetkili kişi siz olacaksınız.

Çocuklukta Kişilik Komplekslerinin Üstesinden Gelmek: Onlara İyi Örnek Olun

Eleştirel, talepkar olmamalı ya da çocuğunuzun varlığından rahatsızmışsınız gibi bir izlenim yaratmamalısınız. “Bir işi beceremiyorsun.”, “Tam bir felaketsin.” ya da “Hiç bir şeyi doğru yapamıyorsun.” gibi cümleler çocuğunuzun kişilik kompleksleri geliştirmesinden başka hiçbir şeye yaramaz.

Bunları yapmamalı, tam tersi, onları ödüllerle motive etmelisiniz. Tabii burada maddi ödüllerden söz etmiyoruz. Bahsettiğimiz, duygusal ödüller. Örneğin; iyi davranışlar sergilediklerinde onlarla birlikte en sevdikleri oyunu oynayabilirsiniz.

Son olarak, çocuğunuzun davranışlarına ayak uydurmayı da ihmal etmeyin. Söylediklerine kulak vermeli, kendilerinden nasıl söz ettiklerine dikkat etmelisiniz. Bunlar onların hisleri hakkında size ipuçları verir ve müdahale etmeniz gereken bir şey olup olmadığını anlamanızı sağlar. Bu sayede, çocuğunuzun kişilik komplekslerinin üstesinden gelmesini sağlayabilirsiniz.