Çocuk İstismarı Nedir? Çocuk İstismarının Etkileri Nelerdir?

Çocuk istismarı denildiğinde birçok kişinin aklına çocuklara uygulanan fiziksel şiddet gelir. Bunun ile birlikte çocuk istismarının fiziksel şiddet dışında da anlamları vardır.
Çocuk İstismarı Nedir? Çocuk İstismarının Etkileri Nelerdir?

Son Güncelleme: 30 Kasım, 2018

Çocuk istismarı yaşadığımız toplumun acı gerçeklerinden biridir. Birçok otorite figürü ve ebeveyn kötü ya da kaba davranışı bir disiplin metodu olarak kullanmaktadır ve hatta bazıları bunu kendi hayal kırıklıklarının dışa vurumu olarak göstermektedir. İstismarın arka planındaki neden her ne olursa olsun önemli olan bizim bu konu hakkında bilgilenmemizdir. Ve eğer siz de yazımızı okuduktan sonra kendi çocuğunuzu istismar ettiğinizin farkına varırsanız, çocuğunuza zarar veren bu tarz yaklaşımları bırakmanız gerektiğini de fark edeceksiniz.

Doğru ve sağlıklı bir şekilde çocuk yetiştirmek, çocuğa sadece barınma, beslenme ve eğitim imkanı sunmaktan ibaret değildir. Barınma, beslenme ve eğitim gibi ihtiyaçların her gün karşılanması tabii ki çok önemlidir ama bu tarz ihtiyaçları karşılansa da kötü davranışa maruz kalan çocuklar mutlu ve sağlıklı bir bireye dönüşmezler. Çocuklar mutlu bir şekilde büyümeye ihtiyaç duyarlar.

Çocuğunuzun yemek, yatak ve eğitim gibi temel ihtiyaçlarını karşılarken onun duygusal gelişimine de özen göstermeniz son derece önemlidir. Bu makalemizde çocuk istismarı ile ilgili bilmeniz gereken tüm bilgiyi bulabileceksiniz.

Makalemizde çocuk istismarının farklı şekillerinden ve istismarın arka planındaki nedenlerden bahsedeceğiz.

Aynı zamanda çocuk istismarının bebekler üzerindeki etkilerini ve bu etkileri bertaraf etmeyi de anlatacağız.

Çocuk istismarının çeşitleri

Çocuk istismarının pek çok şekli olduğu için yarattığı zarar da çeşit çeşit olur.

İstismar çeşitlerini sınıflandırırken yaşanılan her istismarın o ana özgü birçok detaya bağlı olarak bir diğerinden farklı olduğunu bilmeliyiz.

İstismar, pek çok etkenin bulunduğu çok karışık bir konu olsa da çocuk istismarı hiçbir şartta ve durumda doğru ya da haklı bir uygulama değildir.

Fiziksel istismar

Fiziksel istismar, istismar konusunun en iyi bilinen ve en çok karşımıza çıkan şeklidir. Bir kişinin diğer bir kişiyi kasti olarak fiziksel anlamda yaralaması şeklinde açıklanabilir. Fiziksel istismarda vurma ve kesme gibi birçok ciddi saldırı vardır.

Fiziksel istismarın bulunduğu ailelerde şiddet bazen tek bir ebeveynden gelir bazen de her ikisi tarafından uygulanır. Genelleme yapacak olursak fiziksel istismarın arka planında çoğunluk ile alkoliklik, uyuşturucu bağımlılığı, finansal sorunlar ya da sinir ve ruh sağlığı bozuklukları gibi nedenler vardır.

çocuk istismarı

Psikolojik istismar

Çocuk istismarının bu şekli çok farklı çevrelerde karşınıza çıkabilir. Bunun ile birlikte olayın doğası gereği şiddet uygulayan kimse genellikle çocuğun çok yakınındaki ebeveyn, büyükanne-büyükbaba ya da sınıf öğretmeni gibi kişilerden biri olur.

Tehdit etmek, dalga geçmek, çocuğun kusurlarını sürekli eleştirmek, çocuk ile konuşurken aşağılayıcı ya da küçümseyici bir dil kullanmak, korkutmak, manipülasyonda bulunmak ve zorbalık etmek psikolojik istismarın çeşitli şekillerindendir.

Cinsel istismar

Cinsel istismar, yukarıda fiziksel ve psikolojik istismar başlıklarında paylaştığımız birçok unsuru aynı anda içermektedir. Bunun ile birlikte cinsel istismarın içeriği ve devamında çocukta bıraktığı etki çok daha ciddidir.

Cinsel istismar genellikle çocuğun “güven çemberi” içerisindeki aile bireyleri, akrabalar ya da çok yakın ve güvenilen kişiler tarafından uygulanır.

Cinsel istismarın çocukların psiko-duygusal gelişimlerinde yıkıcı zararları olur. Bu tarz bir istismarın kısa, orta ve uzun vadede farklı farklı etkileri vardır.

Yapılan araştırmalar, cinsel istismara maruz kalan kişilerde depresyon, intihar eğilimi, uyuşturucu bağımlılığı ve çeşitli psikolojik sorunlar görüldüğünü ortaya çıkarmışlardır.

Yüzüstü bırakma ya da ihmalkarlık

İstismarın bu şeklinde ebeveyn ya da koruyucu kişi çocuğun ihtiyaçlarını karşılamaz ya da ihtiyaçları ile ilgilenmez. Beslenme, hijyen, sağlık ve güvenlik gibi konularda ihmalkarlık ya da çocuğu her konuda tamamen yüzüstü bırakmak (terk edilmişlik duygusu) bu tip istismarlara örnektir.

Yüzüstü ya da bir başına bırakmak çeşitli şekillerde gerçekleşebilir. Ebeveyn ya da koruyucu kişi evi terk edebilir veya çocuğu ev dışında bir yere bırakıp kendi başının çaresine bakmasını bekleyebilir.

Terk edilmenin ya da bir başına bırakılmanın çocukların psikolojik gelişimlerinde son derece olumsuz etkileri olur. Terk edilen çocuk hali hazırda ihmal de edilmiş olduğu için psikolojik olumsuzluklar kötü beslenme, sağlık ihmali, eğitim eksikliği ve ihmalden kaynaklanan çeşitli kazalar gibi sorunların katlanmasına neden olur.

İhmalkarlık ve terk etme gibi istismarlar çocukları gelişimleri adına son derece zararlı ve zehirli çevrelere iter.

İstismar “tek” değildir

Yukarıda bahsettiğimiz istismar şekillerinin tek tek gözükmediğinin altını çizmekte fayda vardır. Diğer bir deyiş ile, bir çocuk aynı anda birden farklı şekilde istismara maruz kalabilir.

İstismara yatkın kişiler genellikle kurbanlarına birden fazla çeşit istismarı aynı anda uygularlar.

çocuk istismarı nedir

Çocuk istismarının etkileri

Çocuk istismarının çocuklarda bıraktığı etki son derece derin ve olumsuzdur. Önceden de bahsettiğimiz gibi çocuk istismarı son derece zarar verici bir eylemdir ve hiçbir şekilde haklı görülemez.

Çocukluk evresinde, kişiler arasındaki ilişkilerin çocuğun gelişiminde ve sağlığında çok ciddi etkileri olur. Bu bilgi eşliğinde çocuklukta sağlıklı ve olumlu ilişkilerin son derece gerekli olduğunu söyleyebiliriz.

“Sevgi ve ilgi” teorisi deneysel bir bakış açısını insancıl bir bakış açısı ile birleştiriyor. Sürekli gelişen biyoloji, psikoloji ve psiko-analiz gibi alanlar eşliğindeki sevgi ve ilgi teorisi sizlere çocuk yetiştirmenizde yardımcı olacak tamamlanmış bir model sunuyor.

Teori, ebeveynler ya da koruyucu kişiler ile bebeklerin arasındaki duygusal bağın oluşumunu ve gelişimini açıklarken aynı zamanda da bu bağın çocuğun davranış biçimlerini nasıl etkilediğini anlatıyor.

Diğer bir söylem ile, dış uyaranlar, çocuğunuzun çevresinde olan biten ile başa çıkabilmesini mümkün kılmayan rol modelleri edinmesine neden olabilirler.

Çocuk istismarı çocukların algılarını ve taklit etme becerilerini sakatlar. Bu nedenle de çocuk istismarı, çocukların psikolojik gelişimlerine son derece olumsuz etkileri olan ciddi bir sorundur.

Çocuk istismarına maruz kalan kurbanlar diğer insanlar ile sağlıklı ilişkiler kurmak ve hoşça vakit geçirmek konusunda çok zorlanırlar.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.



Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.