Sınıfta Uygulanabilecek Müfredat Zenginleştirici Köşeler

Günümüzdeki eğitim sistemi, her öğrencinin ihtiyacını tam anlamıyla karşılayabilmek ve onları geliştirebilmek amacıyla öğretmenlerin daha yenilikçi öğretim biçimlerini kullanmalarını gerektirir. Bugünkü yazıda, sınıfta müfredat zenginleştirici köşelerin nasıl uygulanabileceğinden bahsedeceğiz.

Müfredat zenginleştirici köşeler öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılayan, gelişimlerini destekleyen ve aynı zamanda uygulaması oldukça kolay olan araçlardır. Bir müfredat zenginleştirici köşe tasarlamak, motive öğrencilerin birtakım aktiviteleri yerine getirebilecekleri bir alan ayırmak kadar basit bir iştir.

Öğrenciler sınıf içi görevlerini erken tamamladıklarında, bu köşeler onları eğitmek için bir araç görevi görür. Fakat, bu köşelerin tüm öğrenciler tarafından kullanılabileceğini hatırlatmakta fayda var.

Müfredat zenginleştirici köşelerin özellikleri

Müfredat zenginleştirici köşelerde öğrencilerin yaratıcılığını ve bağımsızlığını teşvik eden ve geliştiren materyaller ve kaynaklar bulunur. Öğretmenler ise sınıfta bu köşelerin hazırlanmasından sorumlu kişilerdir. Gerek gördükçe, bu köşelerdeki içeriklerin yenilenmesini de sağlarlar.

Eğitimciler, bu köşelerin kullanımını gözlemleyerek avantajlarını ve dezavantajlarını belirleyip ne kadar verimli olduklarını belirleyebilirler. Bu köşelerin asıl amacı, özellikle de üstün yetenekli öğrencilerin ihtiyaçlarına tam anlamıyla karşılık verebilmektir. Bu ihtiyaçları karşılayabilmek adına, öğretmenlerin gerekli gördükleri zamanlarda birtakım değişiklikler yapmaları gerekir.

Sınıfta müfredat zenginleştirici köşelere yer vermenin amaçları şunlardır:

• Müfredat zenginleştirici köşeler öğrencilerin motivasyonunu arttırırlar.
• Araştırmayı ve soruşturmayı son derece teşvik ederler.
• Yaratıcılığı arttırırlar.
• Sınıf ortamındaki aktivite çeşitliliğini arttırırlar.
• Zihinsel ihtiyaçları göz önünde bulundurulduğunda öğrencilere maksimum faydayı sağlarlar.
• Öğrencilerin farklı kavramları, süreçleri ve düşünce biçimlerini öğrenmelerini sağlarlar. 

Müfredat zenginleştirme biçimleri

Müfredat zenginleştirmenin iki tipi bulunmaktadır:

• Dikey müfredat zenginleştirme: Bir çocuğun öğrenebileceği içerik miktarını arttırmak anlamına gelir.
• Yatay müfredat zenginleştirme: Bu müfredat zenginleştirme biçiminde içerik miktarını arttırmak arka planda kalırken, öğrencilerin öğrendikleri içeriklerle bağlantı kurmaya odaklanılır.

Bu iki müfredat zenginleştirme biçimini kullanarak öğretmenler farklı pek çok müfredat zenginleştirme köşesi oluşturabilirler. İşte sizler için birkaç örnek fikir:

Dikey müfredat zenginleştirme köşesi örnekleri

Daha fazla öğrenmek için zarflar

Dikey müfredat zenginleştirme biçiminin ilk örneği zarflardır. Zarflar sayesinde, çocuklara sınıfta işlenen konu hakkında öğrenebilecekleri daha fazla içerik sunmak mümkün.

Bu müfredat zenginleştirme köşesi sınıfta bağımsız ve özel öğrenme alanları oluşturmayı gerektirir. Bu alanlarda, çocukların belirli bir konu hakkındaki bilgi birikimini arttıracak aktiviteleri içeren zarflar bulunur. Bu aktivitelerin amacı ise öğretmenlerin anlattığı didaktik dersleri veya ders kitaplarındaki içerikleri tamamlamak ve desteklemektir.

Zarflarda sınıfta öğrenilen konuyla alakalı içerikler bulunur. Güncel haberler, ekstra bilgiler vb. zarf içeriklerine örnek olabilir. Zarflar farklı zorluk seviyelerine ve konu ayrımlarına göre renklendirilebilirler.

Yaratıcılık dosyaları

Yaratıcılık dosyaları da dikey müfredat zenginleştirme yöntemlerinden biridir. Öğretmenler, öğrenciler için birçok aktiviteyi içinde barındıran dosyalar hazırlarlar. Bu aktiviteler sınıfta o dönemde işlenen konuyla alakalı olmalılar.

Bu dosyalardaki aktiviteler, öğrencilerin yaratıcılıklarını farklı yöntemlerle kullanmalarını teşvik etmelidir. Bu sebeple de, yüksek zihinsel kapasiteli öğrenciler için yaratıcılık dosyaları çok faydalıdır. Yaratıcılık dosyalarındaki aktiviteler öğrencilerin şu alanlarda gelişmesine olanak sağlar:

• Bağımsızlık.
• Hayal gücü.
• Yaratıcılık.
• Öğrenme becerileri.
• Araştırma ve soruşturma becerileri.

Yatay müfredat zenginleştirme köşesi örnekleri

Branşlar arası aktiviteler

Bu yöntemde sınıfta öğrencilerin farklı derslerde öğrendiklerini uygulayabilecekleri aktiviteler için bir köşe ayrılmalıdır. Öğrencilerden beklenen ise farklı derslere ve branşlara ait konseptler ve süreçler arasındaki ilişkileri tespit etmeye çalışmalarıdır.

Bu aktivitenin amacı bir konu hakkında öğrencilere daha fazla bilgi vermek değil, aynı seviyedeki farklı konulara ait bilgiler arasında ilişki kurmalarını sağlamaktır. Böylelikle, yalnızca bir değil birden fazla konuyu daha iyi anlamış olurlar.

Öğrencilerin farklı branşlar arası bağlantı kurmaları oldukça önemlidir. Bu onların daha evrensel bir bakış açısıyla öğrenmelerine olanak sağlar.

Daha etkili aktiviteler

Müfredat zenginleştirme köşeleri çocukların bir konuyu anlamalarını kolaylaştıracak ve daha iyi anlamalarını sağlayacak aktiviteler içerir. Bu aktiviteler, Bloom ve Anderson’ın taksonomisi sayesinde çocukların daha geniş bir bakış açısından düşünmelerini sağlar.

Başka bir deyişle, çocuklar farklı bilişsel seviyelere ayrılmış bir hiyerarşiye bağlı kalarak, basitten karmaşığa doğru öğrenirler.

Bu köşelerde, çocuklar bir ders konusu veya tema ile alakalı çeşitli aktivitelerle karşılaşma şansı bulurlar. Bu aktiviteler, zorluklarına ve tamamlanan görevlere göre farklı seviyelere ayrılmışlardır. Örnek bir aktivite, hafıza oyunları ile başlayıp yaratıcılık gerektiren oyunlarla son bulur.

Böylelikle, çocukların hem motivasyonları artar hem de bir konu hakkında daha fazla bilgi sahibi olurlar. Buna ek olarak, öğrenciler de öğrenmenin aşamalı bir süreç olduğunun bilincine varırlar.

Sonuç

Özetle, sınıf ortamında müfredat zenginleştirici köşelere yer verilmesi başta yüksek zihinsel kapasiteli öğrenciler olmak üzere her öğrenci için son derece faydalıdır. Öğrencilerin daha iyi, detaylı ve anlaşılır bir biçimde öğrenmelerine olanak sağlarlar.