Otizmli Çocuklar için 3 Müdahale Programı
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), genellikle dil gelişiminde ve iletişimde (sözlü veya sözsüz) problemler ile karakterize edilmektedir, bu güçlükler sosyal becerilerde, esnek olmayan, katı ve kesin düşünme ile görülür. Bu etkiler günlük olarak belirgin şekilde etkiler.
Neyse ki, şu sıralar otizmli çocuklarda bu bozuklukları düzeltmeyi amaçlayan birkaç müdahale programı bulunuyor. İşte bu programlardan bazıları.
İlk olarak, yukarıda bahsedilen zorlukların OSB sahibi kişiye bağlı olarak daha fazlası veya azının görülebildiğini vurgulamamız gerekmektedir. Bu sebeple uzmanlar, konu olan çocuğun özel ihtiyaçlarına yönelik psikoeğitimsel müdahaleler adapte etmelidir. Uzmanlar çocuğun karakterine ve çevresine dayanarak özelleştirilmiş ve kişiselleştirilmiş müdahaleler yürütmelidir.
Bir insanı ‘kendi dünyasında yaşıyor’ diyerek etiketlemek, yapılacak en kötü hatalardan birisidir. İletişim ve sosyal etkileşimler ile ilgili zorluklar o kişinin başka bir gezegenden geldiği anlamına gelmez. Göz temasından kaçınmak görmediğiniz anlamına gelmez. Gerçek şu ki gezinmeleri kayboldukları anlamına gelmez.
– Liz Becker –
Otizmli Çocuklar için 3 Müdahale Programı
ABA metodu (Uygulamalı Davranış Analizi) otizmli çocukları hedef alan bir müdahale modelidir. yeni yetenekler geliştirme, yeni durumlarda uygun davranışlar oluşturma ve istenmeyen davranışların azaltılmasını konularında onlara yardım etmeyi amaçlamaktadır.
Bu metod edimsel koşullandırmaya dayanmaktadır, çocuğu pozitif ve sistematik bir yolla pekiştirmeyi içermektedir. Aşağıdaki ilgili konularda her seferinde çocuk istenilen bir davranış sergilediğinde, çeşitli formlarda ödüller (yiyecek, iltifat, şarkı, oyun, vb.) verildiği bir sistem kullanılmaktadır.
- Uyum sağlayan beceriler
- Motor beceriler
- Dil
- Sosyal beceriler
- Bilişsel beceriler
- Özel fonksiyonlar
- Akademik beceriler
- Oyun oynama beceriler
Uzmanlar bunları gruplandıracaktır, sırasıyla daha küçük görevler ile sürecin tamamlanmasına olanak sağlayacaktır. Bunu yaparak, çocukta ideal seviyeye erişilebileceklerdir.
TEACHH modeli
TEACCH modeli (Otistik ve Diğer Engelli Çocukların Tedavi ve Eğitimi) aşağıdaki ilkelere dayanmaktadır:
- Çevreyi yapılandırma: fiziksel alanı, programları, materyalleri vb. organizasyonunu optimize etmek
- Materyallerin kullanımı ve görsel talimatlar
- Aile işbirliği – aynı teknik ve materyallerin evde de kullanılması
Bu metod otizmli çocukların özel ihtiyaçlarına mükemmel bir uyum sağlar. onların öğrenme, sosyal ve iletişim becerilerinin doğru gelişimine ortam yaratır.
“TEACCH metodu dünya çapında yaygın olarak en çok kullanılan özel eğitim programıdır ve sosyal ve iletişim becerilerinin geliştirilmesindeki etkinliği ve uyumsuz davranışların düşürülmesi, ve ailenin stresini düşürerek yaşam kalitesinin iyileştirilmesi hakkında raporlar mevcuttur. ”
– Fernando Mulas ve diğerleri –
PECS Programı (Resim Değiş-Tokuşuna Dayalı İletişim Sistemi)
PECS programı otizmli çocuklara iletişim ve sosyal etkileşimler için belirgin stratejileri öğretmeyi amaçlamaktadır. Bu yolla, çocuklar yavaş yavaş ve devamlı olarak gerekli becerileri doğal yollarla resim veya piktogram alış verişi yolu ile iletişim kurarak elde ederler.
Bu tip psiko-pedagojik müdahale programlarının her zaman özel eğitimli bir uzman tarafından uygulanması gerektiği unutulmamalıdır. Buna rağmen, tabi ki başarılı bir gelişim ve olumlu sonuçlar için ailenin katılımı çok gerekli ve önemlidir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Mulas, F., Ros-Cervera, G., Millá, M. G., Etchepareborda, M. C., Abad, L., y Téllez de Meneses, M. (2010). Modelos de intervención en niños con autismo.Rev Neurol, 50(3), 77-84.