Crohn Hastalığı Olan Çocuklar İçin Özel Diyet

Crohn hastalığı olan çocukların özel bir diyete tabi tutulması büyük önem arz etmektedir. Hastalığın aşamasına göre çocuklar için düzenlenen bu diyet, sağlık sorunlarını önlemede önemli rol oynamaktadır.
Crohn Hastalığı Olan Çocuklar İçin Özel Diyet

Son Güncelleme: 30 Aralık, 2019

Crohn hastalığı olan yetişkinlerin ve çocukların belirli bir diyet programı uygulamaları gerekmektedir. Böylece hastalığın sancılı ve rahatsız edici belirtilerini hafifletmeleri ve ayrıca bu hastalığın ataklarından korunmaları mümkün olmaktadır. Bu nedenle Crohn hastalığı olan çocuklar için özel diyet programları hazırlanmaktadır.

Çocuğunuz bu hastalıktan muzdaripse sadece birkaç dakikanızı ayırarak bu yazımızı okumanızı tavsiye ediyoruz. Çocuğunuzun özel beslenme ihtiyaçları hakkında bilmeniz gereken önemli noktaları öğrenmek ister misiniz?

Crohn hastalığı olan çocuklar için nasıl bir diyet uygulanmalıdır?

Crohn hastalığı nedir?

Bu hastalık bir tür kronik iltihaplı bağırsak hastalığıdır. Kökeni hala bir sır olsa da günümüzde birkaç etken öne sürülmektedir. Genç yetişkinlerde daha yaygın olmasına rağmen çocukları da etkileyebilmektedir.

Crohn hastalığının belirtileri nelerdir?

Crohn hastalığı bağırsağın belirli bir bölgesinin mukoza zarının iltihaplanması ile nitelendirilmektedir. Bölgede lezyonlara (yara oluşumuna) sebebiyet verebilir ve görünüşü de farklılık gösterdiği için teşhise açık değildir. Hastalık kendini göstermeye başladığında uzun ve kısa süren ataklar halinde ortaya çıkmaktadır.

Crohn hastalığı özellikle alevlendiği zamanlarda hastanın yaşam kalitesini etkileyen belirtilere ve komplikasyonlara sahiptir. Crohn hastalığından muzdarip çocuklarda ortaya çıkabilecek başlıca belirtiler bağırsakta meydana gelmektedir. Bunların aşağıdaki gibi sıralanması mümkündür:

Doktor çocuğu karnından muayene ediyor
  • Karın ağrısı.
  • Dışkı düzeninde hareketlenme ve kronik ishal.
  • Anüste yaralanma (çatlak, fistül ve apseler)
  • Yorgunluk.
  • Hastalığın alevlenmesi sırasında ortaya çıkan iştahsızlık ve kilo kaybı.

Crohn hastalığı olan çocuklar için doğru diyet

Epidemiyolojik çalışmalar bazı gıdaların koruyucu özelliklere sahip olduğunu göstermiştir. Aynı zamanda, belirli gıdaların tüketiminin vakaları artırdığı da görülmüştür.

Örneğin, çalışmalar anne sütünün Crohn hastalığına karşı koruyucu bir özelliğe sahip olduğunu göstermiştir.  Bunun nedeni anne sütünde bulunan ve immunoglobulin adı verilen bağışıklık sistemini destekleyici/koruyucu proteinler ve antikorlar olabilir. Anneler bu maddeleri üretmekte ve doğrudan bebeklerine geçirmektedirler.

Anne sütü ayrıca bağırsaklar için faydalı olan bakterilerin büyümesine yardımcı olan oligosakkarit de içerir.

Crohn hastalığı olan çocuklara uygulanan diyet programları farklılık göstermektedir. Hastanın neyi yememesi ve yemesi gerektiği asemptomatik, yani belirti olmayan döneme veya hastalığın alevlenme dönemine göre farklılık göstermektedir.

Hafifleme veya asemptomatik dönemde diyet talimatları

Çocukların kaçınması gereken gıdalar

  • Gaz üreten gıdalar. Örneğin, lahana ve diğer yeşillikler, karnabahar, kepekli tahıllar, gazlı içecekler ve kabuklu baklagiller.
  • Salam ve sosis tarzı hazır etler.
  • Tereyağ, süt ve peynir.
  • Sorbitol içeren gıdalar: Şekerlemeler, sakızlar ve diyet içecekler.

Çocuğun diyetine dahil etmeniz gereken gıdalar:

  • Omega-3 bakımından zengin lüfer balığı. Omega-3 Crohn hastalığı söz konusu olduğunda oldukça koruyucu bir etkiye sahiptir çünkü anti-inflamatuardır, yani iltihap önleyici özelliğe sahiptir.
  • Beyaz balık ve kırmızı et.
  • E vitamini bakımından zengin olan avokado ve zeytinyağı. Bu gıdalar sindirim sistemindeki iç mukoza zarlarını nemlendirmeye yardımcı olmaktadır.
  • Beta-karoten içerikleri nedeniyle papaya, mango, havuç ve kabak.
  • Çocukların toleransı olması durumunda yoğurt ve kefir gibi probiyotik besinler.

Hastalığın alevlenme dönemine uygun diyet

Çocuklarda hastalığın alevlenme döneminde rahatsızlık derecelerine bağlı olarak diyet programının düzenlenmesi gerekmektedir. Normalde bu anlarda yüksek kalorili, yağsız ve protein bakımından zengin gıdalar kullanılması gerekmektedir. Bu gıdalar ayrıca lif bakımından zengin, iltihap önleyici, nemlendirici ve sindirimi kolay olmalıdır. 

Detaylı olarak listelemek gerekirse:

  • Kepekli tahıl, meyve ve fasulye kabuğu gibi gıdalarda bulunan çözünmeyen liflerden uzak durun 
  • Hayvansal ve doymuş yağ oranı yüksek gıdalardan uzak durun: Tereyağ, krema, kırmızı et, sosis ve salam gibi hazır etler, hamur işleri ve peynir.
  • Özellikle ishal görülüyorsa glütensiz ve laktozsuz bir diyet programı uygulayın.
  • Kolay çözünen lifli gıdaları az miktarda tüketin: Ayva jölesi, haşlanmış veya ızgara elma ve armut, haşlanmış havuç.
  •  Su, sebze suyu veya oral saline olarak adlandırılan ilaçla vücudun bol su tükettiğinden emin olun.

Crohn hastalığı olan çocuklar için diyet talimatları: Beslenmede ortaya çıkan komplikasyonlar

Crohn hastalığı olan çocuklar zayıflayabilir veya büyümelerinde gecikmeler yaşanabilmektedir. Belirli besinleri tüketebildikleri için beslenme bakımından bazı eksiklikler ortaya çıkabilmektedir. Sonuç olarak çocuklar anemi veya düşük kemik mineral yoğunluğu gibi rahatsızlıklar tecrübe edebilirler.

Bu nedenle çocuğunuzun kilosunun normalin altında olması durumunda aşağıda sıraladığımız önlemleri aklınızda tutmanızda yarar var:

  • Sadece süt içmek yerine çocuklar için meyve ve tahıl içeren smoothie tarzı sıvıların tüketilmesi daha iyidir.
  • Çocuğunuza meyveleri kuruyemiş eşliğinde ve tolerans gösterebilmesi durumunda yoğurtla birlikte verin.
  • Çocuğunuzun yemeklerine yağ koyabilirsiniz.
  • Genellikle tolerans gösterilmesi kolay olan macun gibi bir kıvama sahip olan yiyecekleri tercih edin.
  • Ete ve balığa ev yapımı soslar ekleyin ama bunların içine süt veya krema eklemeyin.

Crohn hastalığı karmaşık bir hastalıktır çünkü her çocukta farklılık gösterdiği gibi, her evrede de farklılık göstermektedir. Bu nedenle her zaman bir uzmana danışılması gerekmektedir. 


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Catarina Moreira A., Amil Dias J., Mera Félix M., Pitta-Gros Dias M. (2017). Doença de Crohn da Clínica à Nutriçao. Lisboa, Nestle Portugal.
  • Gasparetto, M., & Guariso, G. (2014). Crohn’s disease and growth deficiency in children and adolescents. World Journal of Gastroenterology: WJG20(37), 13219.
  • Pérez Tárrago, C., Puebla Maestu, A., & Miján De La Torre, A. (2008). Tratamiento nutricional en la enfermedad inflamatoria intestinal. Nutrición hospitalaria23(5), 418-428.
  • Xu, L., Lochhead, P., Ko, Y., Claggett, B., Leong, R. W., & Ananthakrishnan, A. N. (2017). Systematic review with meta-analysis: breastfeeding and the risk of Crohn’s disease and ulcerative colitis. Alimentary pharmacology & therapeutics46(9), 780–789. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28892171
  • Wędrychowicz, A., Zając, A., & Tomasik, P. (2016). Advances in nutritional therapy in inflammatory bowel diseases: Review. World journal of gastroenterology22(3), 1045–1066. https://www.wjgnet.com/1007-9327/full/v22/i3/1045.htm

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.