Zygmunt Bauman İçin Eğitim Ne Anlama Geliyor

Yeni modern dünyamızda hayat boyu öğrenme sürecinin yerini artık "kullan at" eğitim anlayışı aldı. Bugün, Zygmunt Bauman'a göre eğitim ne anlama geliyor bunu konuşacağız.
Zygmunt Bauman İçin Eğitim Ne Anlama Geliyor

Son Güncelleme: 24 Ekim, 2020

Son yıllarda, eğitimi hayat boyu süren bir süreçten çok bir ürün gibi düşünme eğiliminin artışa geçtiğini görüyoruz. Zygmunt Bauman ise bunun sebebinin, toplumun gittikçe artan sabırsızlığı ve akışkan modernite olduğunu düşünüyor. Yani, anlık zevklerin ihtiyaçlar listesinde başı çektiği bir dünyaya dönüşmemiz.

Zygmunt Bauman: Akışkan modernite çağında eğitim

Zygmunt Bauman kariyerinde birçok farklı sosyal probleme odaklanmış Polonyalı bir sosyolog ve filozoftu. Odaklandığı konular arasında modernite, küreselleşme ve bununla ilişkili çeşitli toplumsal meseleler vardı.

Zygmunt Bauman topluma yaptığı birçok katkıyla hala adından söz ettiren biri. Bu katkıları arasında kendi oluşturduğu akışkan modernite kavramı öne çıkıyor.

parmak kaldıran öğrenciler

Likit ya da akışkan modernite kavramı devamlı değişen toplumları tanımlar. Hayatın her alanında tutarsızlık ve değişkenliğin ön plana çıkarak kolektif doğanın ve ait olma hissinin geri plana atıldığı bir toplumdan bahseder. Her şeyin ötesinde ise bireysellik gelir.

Şu anda herkes anda yaşamaya ve elde etmesi uzun sürecek şeylerden kaçınmaya çalışıyor. Ulaşacağımızdan tamamen emin olmadığımız şeylerden kaçıyoruz. Yani, kısa vadeli planlar ile sonucu kesin olan başarıların peşindeyiz.

Aynı zamanda, geleneksel  eğitim sisteminden edindiğimiz bilgiler de akışkan modernitenin insanlarına artık hitap etmiyor. Her alanda görebileceğimiz gibi, Bauman’ın da vurguladığı üzere, modern çağın talep ettiği başarının reçetesi kişinin kendisi olmasında yatıyor.

Bu yüzden, geleneksel eğitimin verildiği okullar ve üniversiteler artık cazip gelmiyor. Bunun sebebi, benzerliği ve benzer olmayı öğreten bir eğitimden kaçınmak istememiz. Modernitenin çocukları, kendi erdemlerini ve bilgileri eğitim sisteminin mevcut yapısı dışındaki kaynaklardan edinmeye çalışıyor.

“Bilgiye aşırı doymuş bir dünyada yaşama sanatını öğrenmemiz gerek. Ayrıca daha da zor olanı, sonraki nesilleri böyle bir dünyada yaşamaya hazırlama sanatını öğrenmek ise şarttır.”

– Zygmunt Bauman –

Zygmunt Bauman: öğrenmeye hevesli çocuklar

Eğitimin amacı

Ömür boyu kullanılan bilgi ve bilgeliğin işe yaramaz ve anlamsız hale geldiği bir toplumda öğrenmenin değerini bir ürünmüş gibi kavramsallaştırdık. Sanki nasıl yapacağımızı ve nasıl yaşanacağını öğrenmek için edindiğimiz bir şey oldu… Sadece bilmek için yararlandığımız bir şey değil…

Bauman böyle bir dünyada, kullan at mantığına dayanan bir eğitimi reddediyor ve kalıcı eğitimi destekliyor. Yani devamlılığı olan, hayat boyu öğrenmeye dayalı bir eğitim. Hatta ünlü filozof, öğrencileri öğrenme arzusunun önemi konusunda eğitmenin önemini de özellikle vurguluyor. Öğrendikçe daha fazlasını bilmek istemek…

Eğitim ve Zygmunt Bauman

Son olarak, sosyolog bu görevin sorumluluğunu eğitim profesyonellerine ve öğretmenlere atfediyor. Aynı zamanda, eğitimin asıl amacının ekonomik etkilerden sıyrılıp yeni bir vatandaşlık anlayışı kurmaya yönelik olması gerektiğinin de altını çiziyor.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Bauman, Z. (2002). Modernidad Líquida. S.L. Fondo de Cultura Económica de España. Madrid: España.
  • Bauman, Z. (2009). Los retos de la educación en la modernidad líquida. Gedisa. Madrid: España.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.