Aile İçi Şiddet ve Çocuklar Üzerindeki Etkileri

İster bu durumdan etkilenen kişi ister buna seyirci olsunlar, aile içi şiddet çocuklara çok ciddi etkilerde bulunmaktadır. Bu durum, çocukların savunmasız hissetmesine ve şiddeti günlük sorunların çözümü olarak görmeye başlamasına sebep olur.

Bu yazımızda sizlere aile içi şiddet ve bunun çocuklara etkisinin ne kadar gerçek ve ciddi bir konu olduğundan bahsedeceğiz.

Evde şiddet ya da kötü davranışlar olduğunda ister ebeveynler arasında ister çocuklara ya da hatta ev hayvanlarına karşı olsun bu durum çocukların duygusal sağlığına büyük ölçüde zarar verir.

Aile içi şiddetin çocuklar üzerindeki etkileri nelerdir?

Aile içi şiddet, çocukların fiziksel, duygusal ve psikolojik sağlıklarını tehlikeye atan her türlü eylem ya da tehdittir.

Ebeveynlerinin kavga ettiğine tanık olan çocuklar da kurbandır çünkü şiddet tarafından yönetilen bir evde yaşarlar. Ayrıca bu sadece fiziksel değil duygusal ve psikolojik olarak da agresyona yol açar ki bu çok daha tehlikeli ve zararlı olabilir.

Bu sorun, insanların düşünebileceğinden çok daha fazla evi etkilemektedir. Birçok vaka, babanın anneye vurduğu ya da çocuğun anneyi savunmak için olaya karıştığı durumlardan oluşmaktadır.

Bununla beraber, bu tip şiddet olayları cinsiyet, yaş ya da sosyal durum fark etmeksizin görülebilir.

Aile içi şiddetin çocuklar üzerindeki etkileri tam anlamıyla, kesin ve geri dönüşü çok zor olan etkilerdir. Bunun ilk sebebi, bu durumun çocukların gelişimini kısa, orta ve uzun vadede etkilemesidir.

Hatta bu durum, çocukların öğrenme süreçlerinde sorunlara bile yol açabilir. Bu sorunlar, çocukların yatağını ıslatması, konuşmaması ya da okulda odaklanamaması gibi başka problemlere yol açabilir.

Şiddetin çocuklar üzerindeki etkisini nasıl fark edebiliriz?

Öğretmenler, aile üyeleri ya da arkadaşlar, çocuğun tavır ve davranışlarından dolayı evde bir sorun olduğunu fark edebilir. Yukarıda saydığımız işaretlere ek olarak başka belirtiler de vardır: uykusuzluk, yatağını ıslatma, iştah kaybı, anksiyete, stres, depresyon, geceleri kabus görme ve tabii ki agresiflik. 

Çocukların çevrelerinde günlük olarak gördükleri şeyleri taklit etme eğilimi vardır ve bir arkadaşları ya da komşularıyla bir sorun yaşadıklarında bunu vurarak ya da bağırarak “çözmeye” çalışabilirler.

Neden? Çünkü günlük olarak onlara gösterilen örnek bu olduğu için, bunun yapılacak doğru davranış olduğunu düşünürler.

Şiddetin günlük bir olay olduğu bir evde yetişen çocuklar, huzurlu bir evde büyüyenlere göre travma ve duygusal ya da psikolojik sorunlara karşı daha zayıftır.

Çocuklar şiddetin “görünmez kurbanları”dır

Küçük çocuklar, gördükleri, duydukları ve hissettikleri her şeyi hayatlarına dahil ederler. Çocukların bu durumun mağduru olması için ebeveynlerin onlara vurması ya da bağırması gerekmez. Şiddet, ebeveynler arasında ve çocuğun görüşünden uzak olsa dahi, onlar bunun sonuçlarından muzdarip olurlar.

Bu çocuklar içlerinde çok yoğun acı duyguları biriktirir ve eğer zamanında tedavi edilmezse yıllar boyunca tekrar tekrar oluşabilir. Aile içi şiddetin çocuklar üzerindeki etkisi yaş gruplarına göre değişiklik gösterir:

1. 3 yaşına kadar olan çocuklar için

Bu çocukların gelişim sorunları olur, yeterince yemek yemezler, çığlık atarlar ya da kolayca asabileşirler. Buna ek olarak, anksiyete, üzüntü, ağlama ve uzaklaşma da yaşayabilirler.

2. 3 ila 7 yaş aralığındaki çocuklar için

Bu yaş aralığındaki çocuklar, durumla ilgili suçlu hisseder ve bu da onların normalden daha farklı davranışlarda bulunmasına sebep olur.

Çocukların alışkanlıklarında da değişiklikler olabilir: örneğin, parmaklarını emmeye, yataklarını ıslatmaya başlayabilir ya da konuşma becerilerini tamamen kaybedebilirler. Ayrıca, agresif, asi, yıkıcı, düşmanca ve karşı gelen davranışlarda bulunabilirler.

3. 7 ila 13 yaş aralığındaki çocuklar için

Bu aşamada, özgüven eksikliği görünür olduğu gibi, şiddet gösteren ebeveyne karşı bir “nefret” duygusu da gelişir.

Ayrıca, çocuk asabi olabilir ve daha küçük kardeşi, okul arkadaşı, kuzeni ya da komşusu gibi kişilere vurabilir ya da bağırabilir. Çocuklar bu durumdan dolayı utanç hissedip sorulduğunda her şeyi inkar da edebilir.

4. 13 ila 18 yaş aralığındaki çocuklar için

Ergenlik esnasında, bu olayın asıl yansıması çocukların duyguları ve kişilik oluşumları ile ilgilidir. Bu çocuklar hırsızlık ya da sokak kavgası gibi suçlar işlemeye meyilli olabilir ve ayrıca uyuşturucu ya da alkol kullanmaya da başlayabilir.

Sizin de gördüğünüz gibi, aile içi şiddetin etkileri evde gördükleri ya da duyduklarından çok daha öteye gidiyor. Bu talihsiz durum, onların sorun çözme ve çevrelerindeki insanlarla ilişki kurma becerilerini hayatlarının sonuna kadar değiştirebilir.