Neonatal Yoksunluk Sendromu: Nedenler, Belirtileri ve Önlemler

Alkol ve tütün ürünlerinin yanı sıra yasa dışı ilaç ve reçeteli ilaçların kötüye kullanımı, hamile kadında ve bebekte birçok sağlık problemine neden olabilir. Neonatal yoksunluk sendromu neden olur ve nasıl tedavi edilir, bir göz atalım.
Neonatal Yoksunluk Sendromu: Nedenler, Belirtileri ve Önlemler

Son Güncelleme: 29 Mart, 2019

Neonatal Yoksunluk Sendromu (NYS), annenin hamilelik sürecinde reçeteli ya da yasa dışı olan ve bağımlılık yapan ilaçlar kullanması sonucunda meydana gelir. Bebek için birçok rahatsızlığı ve sağlık problemini tetikleyebilir.

Bu yazımızda bu durumun sebep olduğu başlıca etkilerden ve nasıl tedavi edilebileceğinden bahsedeceğiz.

Neonatal Yoksunluk Sendromu Nedenleri ve Belirtileri

Amfitamin, barbitürat, kokain, diazepam, esrar ya da uyuşturucu (eroin, metadon, kodain) gibi ilaçlar negatif sonuçlar doğurur. Hamilelikte, hem anneyi hem de bebeği ciddi boyutta etkileyen bir faktördür.

Alkol ya da tütün ürünlerinin yanı sıra reçeteli ilaçların kötüye kullanımı da aynı negatif sonuçları doğurur.

Neonatal Yoksunluk Sendromu (NYS), bu ilaçlar plasentaya ulaştığı ve dolaylı yoldan bebeğe aktarıldığı için ortaya çıkar. Bu da hem anneyi hem de bebeği bağımlı yapar.

Doğduktan sonra bu ilaçları almayı bırakan bebek yoksunluk semptomları göstermeye başlayabilir. Bu durum, bu eksikliğin ürettiği sinir sisteminin hiper uyarılımından kaynaklanmaktadır.

NYS 1 haftadan 6 aya kadar sürebilir ve psikolojik, psikososyal ve klinik değişikliklere yol açar. Genellikle ortaya çıkan belirtiler şunlardır:

  • Konjenital kusurlar
  • Normalden zayıf olması
  • Sinir, aşırı ağlama ve uyku problemi
  • Sindirim sorunları (ishal, kusma, zayıf beslenme ya da yavaş kilo alma)
  • Hızlı solunum, terleme ya da kasılma
  • Erken doğum
  • Küçük sefalik çevre
  • Ani bebek ölümü sendromu (aşırı durumlarda)
erken doğan bebek ayağı

Teşhisi

Tabii ki, sonucun ne kadar şiddetli olacağı, hamile kadının kullandığı ilaçların tipine, miktarına, kullandığı süreye ve bebeğin bu kullanımdan etkilenme süresine bağlıdır.

“NYS psikolojik, psikososyal ve klinik değişikliklere yol açar.”

Yenidoğanda yoksunluk belirtilerini tespit etmek için yukarıda belirtilen faktörler hakkında anneye danışılmalıdır. Problemi doğru bir şekilde ele alabilmek için annenin, cevap verirken tamamen dürüst olması gerekir.

Buna ek olarak Finnegan skalasına göre (hastanın tedavisine karar vermek için durumun şiddetine göre puanlama yapan NYS için hazırlanmış skor sistemi) semptomları ve idrarın toksikolojik incelemesi ile bebeğin ilk dışkılarını değerlendirmek için anneye idrar testi yapılabilir.

Tedavisi

Benzer durumlar tedavi için de geçerlidir. Tedavi, büyük oranda annenin kullandığı ilacın türüne, miktarına ve bebeğin bu ilaca ne kadar maruz kaldığına bağlıdır.

Doğumun ilk haftasında, bebeğin sağlık durumunun takibi, uyku döngüsünün analizi, nasıl beslendiği, vücut fonksiyonlarının düzgün çalışıp çalışmadığı ve yoksunluk belirtisi gösterip göstermediği gibi gözlemler doktorlar tarafından yapılır. Bunlarla beraber kilosunu, gelişimini ve kas yoğunluğunu da değerlendirirler.

Neonatal Yoksunluk Sendromu ile doğan bir bebeği sakinleştirmenin en kolay yolu onu, sakin bir atmosfer ile çevreleyerek hafifçe sallamak ve kulağına fısıldayarak konuşmaktır.

Bunun yanında hamilelik sürecinde annenin kullandığına benzer bir ilaç reçete edilerek dozu yavaş yavaş azaltılabilir. Bu sendroma sahip olan bebeklerin, yalnızca yarısı için geçerli bir durumdur.

Eğer belirtiler ciddi derecede ise doktorunuz, fenobarbital ya da klonidin gibi diğer ilaçlardan yazacaktır. Bununla beraber daha kapsamlı ve kademeli bir tedavi yöntemi kullanacaklardır.

Yemeklere gelince, bu konu bebekler için oldukça hassas bir konudur. Bu nedenle bebeğin besin eksikliğini gidermek için daha yüksek kalorili yiyecekler verilir.

isim bilekliği ile yenidoğan bebek

NYS Hakkında Endişe Uyandıran Veriler

Hamilelik sürecinde ya da son aşamalarında uyuşturucu, alkol veya tütün kullanan kadınların çocuklarının yüzde 66’sında Neonatal Yoksunluk Sendromu belirtileri vardır.

Buna ek olarak İspanya Seville Üniversitesi Hemşirelik, Fizyoterapi ve Pediyatri Fakültesi uzmanları tarafından yürütülen çalışmalar ve türevleri, İspanya’da, günümüz toplumunda uyuşturucu bağımlılığının endişe verici bir artış gösterdiğini onaylamaktadır.

Birleşik Krallık’ta, uyuşturucu kullanan kadınların yaptığı doğumlar, doğumların yüzde 5-10’unu oluşturmaktadır. Benzer şekilde, Kanada’da madde bağımlılığı 2010 yılında yüzde 8.4’ten yüzde 17.2’ye çıktı.

Birleşik Devletler’de de rakamlar aynı ölçüde endişe verici. 2010 yılında 25 yaşındaki kadınlar için bu yüzde 7.4’ten fazlaydı.

“İspanya’da hamile kadınların yüzde 3’ü yasa dışı ilaç kullanıyor.”

Önlemler

Bu vurgu apaçık ortada olsa da, NYS’yi önlemenin tek yolu annelerin uyuşturucu kullanmayı bırakmasıdır.

Kadınların (özellikle hamile kadınların), uyuşturucu kullanımının doğurganlıkları ve bebekleri üzerinde yaratabileceği zararlı etkileri anlaması için etkili bir bilinçlendirme kampanyası yapılması çok önemlidir.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Porcel Gálvez Ana María, Ortega Martínez Sandra María, Barrrientos Trigo Sergio, Ferrinho Ferreira Rogerio, Martínez Lara Concepción. Síndrome de abstinencia neonatal: evolución en los últimos diez años. Enferm. glob. 2014. 13(36): 337-351.
  • Zapata Díaz Juan Pablo, Rendón Fonnegra Julián, Berrouet Mejia Marie Claire. Síndrome de abstinencia neonatal: revisión de tema. Pediatr. 2017;50(2):52-57

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.